جکوزی
جکوزی (به انگلیسی: Jacuzzi) نام شرکت آمریکایی تولیدکننده وان حمام گردابی است که اولین محصول این شرکت وان حمام با جت‌های آب ماساژ دهنده بود. این شرکت در سال ۱۹۱۵ تاسیس شد. بنیانگذاران این شرکت برادران جکوزی بودند که در حدود سال ۱۹۰۰ میلادی از ایتالیا به آمریکا مهاجرت کرده بودند. دفتر مرکزی این شرکت در کالیفرنیا قرار دارد.
در ایران این نوع محصولات غالبا با همان نام تجاری جکوزی و گاهی هم با نامهایی چون حوض آب چرخان یا وان آب گرم چرخان شناخته می‌شوند.
جکوزی چیست؟
در واقع محیط بسته حوضچه مانندی است که آب موجود در آن فضا جهت ماساژ دادن عضله‌های مختلف بدن با فشار زیاد توسط پمپ‌های قوی از طریق لوله‌‌های تعبیه شده در قسمتهای مختلف دیواره به داخل حوضچه رانده می شود.
از جکوزی به منظور رفع خستگی و ماساژ آبی استفاده میشود. ماساژ در زیر آب از روشهای درمانی بسیار مؤثر در رفع درد عضلات، مفاصل و استخوانها میباشد. استفاده کنندگان از جکوزی در داخل حوضچه قرار میگیرند و اعضاء بدن خود را به تناوب در مسیر فواره‌های زیر آب قرار میدهند. همچنین دارای یک یا چند پله یا پاشویه است تا افرادی که از آن استفاده می‌کنند بتوانند بر روی آن بنشینند وعمل ماساژور ماهیچه پا وپشت را در تماس با آب پرفشار همراه با هوا انجام دهند. معمولا از سرامیک و کاشی برای تزیین جکوزی استفاده میشود. جکوزی از نظر گنجایش به دو دسته یک نفره و چندنفره تقسیم می شود. جکوزی یک نفره مانند وان حمام بوده وجهت تامین فشار مورد نیاز جت ها از یک پمپ استفاده می کند. بدنه نوع یک نفره که در حمام یا در اتاقها نصب می شود معمولا از جنس فایبرگلاس ساخته می شود. در این نوع جکوزی پس از هر بار مصرف ، آب جکوزی تخلیه می شود که بعضی از این نوع جکوزی ها مجهز به المنت حرارتی جهت گرم کردن آب نیز هستند. جکوزی چندنفره با توجه به ظرفیت آن (۲نفره،۴نفره،۶نفره،۸ نفره،۱۲نفره) دارای ابعاد مختلفی است؛ داخل آن از آب پر شده و توسط جت‌هایی به داخل آن از اطراف با فشار معین آب گرم دمیده میشود. جکوزی چند نفره که در ساختمان ها و محل های عمومی مورد استفاده قرار می گیرد. جکوزی چند نفره از مصالح ساختمانی و با همان شرایط دیوارهای استخر ساخته می شود. اجزای سیستم تصفیه نوع چند نفره تجهیزات استخرهای کوچک می باشد. پمپ تصفیه پمپ تصفیه در سیستم آن مانند کار پمپ تصفیه استخر می باشد آب را از کف جکوزی گرفته وپس از عبور از صافی اولیه به سمت صافی های اصلی هدایت می کند.
جکوزی یا در محل ساخته میشود یا بطور پیش ساخته تهیه شده و در محل نصب می‌گردد. جکوزی بادی یکی از انواع جکوزی پیش‌ساخته است که در مقایسه با جکوزی‌های سرامیکی قیمت کمتری دارد. این نوع از جکوزی سبک و قابل حمل است. برخی از جکوزی‌های مدرن دارای تجهیزات و امکاناتی مانند ماساژور، سیستم تزریق گاز ازن به منظور استرلیزه کردن آب، چراغ‌های زیر آب، چراغ‌های پس‌زمینه، صفحه کنترل کامپیوتری، رادیو، اسپیکر ضدآب، ریموت کنترل و بالشتک زیرسری می‌باشند.
☆ توصیه ی مهم ☆
استفاده از جکوزی جهت مادران باردار به هیچ عنوان توصیه نمی شود. زیرا گرمای آب به کودک درون رحم مادر آسیب جدی وارد می نماید. استفاده از لنز نیز در محیط آن با توجه به حرارت آب و تاثیر آن بر لنز توصیه نمی شود.
هر فرد در زمان استفاده از حمام در حالت عادی حدود ۱۸۰ لیتر آب مصرف می نماید. البته مشروط به آنکه یک شخص وسواسی یا دارای یک عارضه کند کننده رفتار عمومی خود در زمان تنظیف اسحتمام نباشد! جالب است بدانیم یک جکوزی با حدود ۶۰ لیتر آب پر می شود. بدیهی است که هر شخص در بدو ورود به جکوزی در حدود بیست دقیقه از امکانات ماساژ آن استفاده می نماید. در این حالت بدن انسان برای تنظیف کاملا آماده است زیرا آب به جسم چربی های آلوده موجود بر روی پوست نفوذ کرده و به سادگی این چربی ها آماده جدا شدن از بدن هستند لذا پس از این مرحله ماساژ شما به سادگی توسط بلوئر های کف جکوزی و مقدار کمی شامپوی مایع کل جکوزی را تبدیل به یک وان پر از کف خواهید کرد. سپس بدن خود را توسط شامیپوی مایع به راحتی تنظیف نموده و در نهایت نیز توسط شیر دوشی تلفنی متحرک و شلنگ یک و نیم متری فلزی استیل آن بدن خود را آب خواهید کشید.
فواید جکوزی
مهم‌ترین مزیت استفاده برای آب درمانی و ماساژ آبی است که این خود منجر به رفع خستگی بدنی و کاهش استرس‌های عصبی میشود، فشار آبی که جکوزی به سطح پوست و عضلات شما وارد می‌کند جریان خون شما را تسریع کرده و در نتیجه آرامش خاصی به شما میدهد. استفاده متناوب از آب سرد و گرم در جکوزی می‌تواند به مشکلات گرفتگی عضلانی شما کمک کند و سلامت مفاصلتان را هم تضمین کند، بنابراین اگر شما یا همسرتان ورزش حرفه‌ای انجام می‌دهید یا اگر به تازگی به علت کهولت سن دچار دردهای مفصلی شده‌اید، بد نیست که حتما یکی از این وان‌های های مجهز را در خانه داشته باشید.
مزیت بسیار مهم دیگر نوع خانگی این است که هزینه تعمیر و نگهداری خاصی برایتان نمی‌تراشد و مطمئنا اگر شما از جکوزی خانگی خودتان استفاده کنید، از نظر بهداشتی خیالتان راحت‌تر است، چرا که شما می‌توانید به‌راحتی خودتان با مواد شوینده مناسب هر چند وقت یکبار آنها را نظافت کنید، ضمن اینکه نیازی نیست نگران تغییر رنگ سرامیک آنها باشید. جکوزی‌های خانگی امروزی از مواد مقاومی ساخته می‌شوند تا تحمل وزن بالای افراد را داشته باشند و دچار شکستگی نشوند.
ویژگی‌ها و تجهیزات جکوزی خانگی
در ابعاد و شکل‌های مختلفی ساخته می‌شوند، جکوزی همواره برای تعداد زوجی از افراد ساخته می‌شوند، اما نوع خانگی آن تنها ظرفیت یک یا دو نفر را دارد.
جکوزی‌های مدرن امروزی بسیار متفاوت از آن وان‌های ساده قدیمی‌اند و امکانات فوق‌العاده‌ای دارند، که البته هر چه امکاناتشان بیشتر شود، قیمتشان بالاتر می‌رود.نوع مدرن علاوه بر دوش ثابت و دوش کوچک دستی مجهز به جت آب‌هایی هستند که دور تا دور بدنه داخلی جکوزی تعبیه شده‌اند و به صورت ماساژور‌های کوچکی عمل می‌کنند. تعدادی از این جت آب‌ها نیز در کف وان قرار دارد و ماساژور پا هستند. جکوزی‌های خانگی دارای سیستم تهویه هوای محیط اطراف و تصفیه آب مورد استفاده در سیستم هستند.
از تجهیزات اصلی آن که بگذریم، می‌رسیم به سیستم صوتی و تصویری که می‌تواند برایتان آرامش متفاوتی به وجود بیاورد، رادیو، امکان اتصال به سی دی و پخش موسیقی و ال سی دی پخش تصویری که همگی با ریموت کنترل دیجیتال قابل دسترسی و کنترل‌اند. علاوه بر تمام اینها شما می‌توانید هنگام استفاده از جکوزی پاسخگوی تلفن‌های ضروری خود نیز باشید.
یکی دیگر از امکانات جدید وجود یک نمایشگر لمسی است که زمان و دما را نشان میدهد و می‌توانید دمای دلخواهتان را به‌راحتی تنظیم کنید. سیستم آب پرکن امکان تکنولوژیکی دیگری است که با فشار دادن یک دکمه می‌توانید در عرض چند ثانیه وان را پر از آب گرم یا سرد کنید.
انواع جکوزی پیش ساخته
۱- بادی
با توجه به اینکه ساخت آن در بسیاری از منازل بدلیل داشتن فضای کوچک امکان پذیر نبوده و دارای هزینه های بالایی میباشد، به ناچار تمامی نگاه ها به سمت جکوزی پیش ساخته می رود. جکوزی های پیش ساخته دارای دو نوع جکوزی بادی از خانواده محصولات بادی و دیگری جکوزی سرامیکی می شود، که هر کدام دارای مزایا و معایبی می باشند. در اینجا سعی شده است. جکوزی در واقع محیط بسته حوضچه مانندی است که آب موجود در آن فضا جهت ماساژ دادن عضله‌های مختلف بدن با فشار زیاد توسط پمپ‌های قوی از طریق لوله‌‌های تعبیه شده در قسمتهای مختلف دیواره به داخل حوضچه رانده می شود. ماده اولیه جکوزی بادی از جنس پی وی سی طرح چرمی الیافدار است، بنابراین بسیار محکم و بادوام است.
مزایای جکوزی بادی
☆ برای تنظیم کردن جکوزی نیازی به خارج شدن از آن نمی باشد.
☆ کنترل کردن دمای آب، جلوگیری از اتلاف دمای آب با استفاده از کاور مخصوص.
☆ دارای محافظ هایی در درون دوشاخه ها که امنیت محصول را در زمان نواسانات برق بالا میبرد.
برای جلوگیری از ترکیدن آن یک فشارسنج هوشمند که فشار داخل جکوزی را در همان لحظه روی صفحه نمایشگر تشان میدهد، تعبیه شده است. همچنین استفاده از جکوزی باعث صرفه جویی در مصرف آب استحمام میشود به طور مثال در حمام یک آدم معمولی با دوش حدود ۲۰۰ لیتر آب مصرف میشود اما با جکوزی حدود ۶۰ لیتر جکوزی های بادی معمولا به قدرت ۱۳ آمپر جهت راه اندازی نیازمندند و میتوانند دمای آب را در هر ساعت حدود ۲ درجه سانتی گراد افزایش دهند، حداکثر دمای قابل دسترسی در جکوزی های بادی حدود ۴۰ درجه سانتی گراد است. برای جلوگیری از اتلاف انرژی زمانی که دمای آب جکوزی به دمای تنظیم شده برسد، گرمکن به صورت خودکار خاموش خواهد شد، همچنین گرمکن جکوزی بعد از ۷۲ ساعت روشن بودن، خاموش خواهد شد.
۲-سرامیکی
این محصول از نظر گنجایش به دو دسته زیر تقسیم می شود:
☆ یک و دو نفره
جکوزی یک و دو نفره مانند وان حمام بوده و جهت تامین فشار مورد نیاز جت ها از یک پمپ استفاده می نماید. بدنه آن که در حمام و یا در اتاقها نصب می گردد معمولا از جنس فایبرگلاس ساخته می گردد. در این نوع پس از هر بار مصرف، آب آنها تخلیه گشته و بعضی از آنها مجهز به المنت حرارتی جهت گرم کردن آب نیز هستند.
☆چند نفره
فضای چند نفره با توجه به ظرفیت آن (۴نفره، ۶نفره، ۸ نفره، ۱۲نفره) دارای ابعاد مختلفی بوده و داخل آن از آب پر شده و توسط جت‌هایی به داخل آن از اطراف با فشار معین آب گرم دمیده می‌گردد. فضاهای چند نفره این محصول که در ساختمان ها ومحل های عمومی مورد استفاده قرار می گیرد، از مصالح ساختمانی و با همان شرایط دیوارهای استخر ساخته شده و اجزای سیستم تصفیه آنها تجهیزات استخرهای کوچک می باشد.
از نظر کیفیت ماندگاری و همچنین استحکام، نوع سرامیکی و جکوزی های آماده و ساخته شده بهتر از جکوزی بادی خانگی می باشد اما در نظر بگیرید هر دوی این ها به لحاظ کاربردی هر دو در یک سطح می باشند اما جکوزی سرامیکی ساخته شده است نوعی مصالح می باشد که بدنه آن شکننده و سخت میباشد از طرفی جهت نصب و راه اندازی جکوزی سرامیکی نیاز به دستگاهها و پمپ های گرمکن های می باشد و همچنین جهت احداث این نوع سرامیکی قطعا بایستی لوله کشی در داخل کار انجام شود این امر هزینه‌های بیشتری نسبت به بادی ها دارند و همچنین در نصب و راه اندازی آن زمان بسیاری را نیاز دارد.
فواید پزشکی جکوزی
☆ کاهش دردهای مزمن
از نظر متخصصان طب فیزیکی و توان‌بخشی،گرما می‌تواند فواید زیادی برای بدن داشته باشد؛ به‌خصوص برای د‌رد‌ها و گرفتگی‌های مفصلی و عضلانی. د‌رواقع گرما گرد‌ش خون را افزایش میدهد و باعث شست‌وشو و خروج مواد زائد‌که تولیدکننده د‌رد‌هستند. گرما همچنین روی گیرند‌ه‌های درد تاثیر می‌گذارد و آستانه تحمل درد را بالا میبرد. در بعضی موارد در دردهای مفصلی و عضلانی هم نقش د‌رمان‌کنند‌ه دارد یعنی باعث میشود التهاب کاهش پید‌ا کند. بنابراین استفاده از سونا و جکوزی می‌تواند برای این د‌رد‌ها مفید باشد. البته این موضوع فقط د‌رمورد دردهای مزمن صد‌ق می‌کند و دردهای حاد با گرما بد‌تر می‌شوند.
☆ قدرت عضلات را کم نمی‌کند، وقتی فرد در محیط گرم قرار می‌گیرد عروق مرکزی‌اش تنگ و عروق محیطی بد‌نش گشاد می‌شوند و گرد‌ش خون در عضلاتش افزایش پید‌ا می‌کنند. به‌عبارتی گرد‌ش خون در ارگان‌های مرکزی ازجمله احشای داخل شکم و ریه‌ها کاهش پید‌ا کرده و در ارگان‌های سطحی‌تر مثل عضلات و پوست بالا می‌رود. لازم به ذکر است که گرما باعث شل شدن عضلات میشود اما قدرت عضله را کم نمی‌کند و باعث ناتوانی آن نمی‌شود، بلکه باعث کاهش احساس گرفتگی و کوفتگی میشود. جکوزی علاوه بر داشتن خاصیت گرماد‌هی، ویژگی ماساژد‌هی نیز دارد بنابراین بیشتر از سونا گرد‌ش خون را در عضله بالا میبرد.
☆ نکات ایمنی استفاده کردن از جکوزی ☆
☆ جکوزی و خطر ناباروری در مرد‌ان به گفته د‌کتر ناصر شخص سلیم، متخصص ارولوژی، یکی از عوامل محیطی موثر بر ناباروری؛ د‌ماست. بالا رفتن دمای بدن و استفاده از هر چیزی که دمای بدن را بالا ببرد، می‌تواند باعث نازایی شود. برای مثال مرد‌انی که به طور مکرر از آن استفاده می‌کنند بیشتر در خطر نازایی قرار دارند. دمای آلت تناسلی آقایان در حالت طبیعی باید حدود نیم تا یک درجه از حرارت بدن پایین‌تر باشد تا بتواند عملکرد اسپرم‌سازی را به صورت مناسب انجام د‌هد. د‌کتر سید‌امیر محسن ضیائی، متخصص کلیه و استاد د‌انشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز معتقد است، گرما به طور کلی می‌تواند روی باروری آقایان تاثیر منفی بگذارد به‌خصوص اگر مد‌اوم و طولانی‌مد‌ت باشد و فرد زمینه‌ای در رابطه با مشکلات باروری داشته باشد. وی به آقایانی که دچار مشکلات باروری هستند توصیه می‌کند از قرار گرفتن طولانی‌مد‌ت در معرض گرما به‌خصوص در ناحیه تناسلی‌شان خود‌د‌اری کنند و به صورت مکرر از جکوزی استفاده نکنند.
☆ گرمای زیاد، واریس را تشد‌ید می‌کند د‌کتر آزیتا صفارزاد‌ه، متخصص زنان و فوق‌تخصص نازایی و لاپاروسکوپی: گرما به اند‌ازه‌ای که برای آقایان مضر است برای خانم‌ها خطر ند‌ارد. با این حال استفاده از درجه حرارت بالا برای خانم‌ها نیز توصیه نمی‌شود. از این لحاظ که بالا رفتن دما معمولا باعث میشود رگ‌های پا درجه حرارت‌شان بالا برود و د‌رنتیجه در ناحیه تناسلی و در سطح پاها احتمال ایجاد واریس افزایش می‌یابد. این واریس‌ها حتی ممکن است در بارد‌اری با خونریزی همراه شوند. جکوزی آلود‌گی بیشتری دارد.
☆ جکوزی آلود‌گی بیشتری دارد د‌کتر ژانت سروش، متخصص بیماری‌های عفونی و تب‌د‌ار: بیماری‌های بسیاری میتوانند از طریق استخرها انتشار پید‌ا کنند. د‌رواقع انتقال بیماری از طریق شنا کردن در استخر بیشتر در آب‌های گرم اتفاق می‌افتد و میزان آلود‌گی‌ها در آب گرم بیشتر از آب خنک است، زیرا تاثیر مواد ضد‌عفونی کننده مانند کلر در آب گرم کاهش می‌یابد و میکروب‌ها در این شرایط سریع‌تر رشد می‌کنند. بنابراین در آب‌های گرم به‌خصوص جکوزی تعداد میکروب‌ها بیشتر و اثر کلر کمتر خواهد بود.
سخن پایانی
لذت خوابیدن در آب گرم، از دریا و برکه و رودخانه گرفته تا استخر و وان های کوچک در حمام منازلمان را تقریبا همه ی ما حتی یک بار تجربه کرده ایم. جکوزی ها نسل نسبتا جدیدی از وان ها هستند که به امکاناتی نظیر پرتاب آب برای ماساژ بدن و مفصل ها مجهزند. حمام هایی که جکوزی دارند، ما را به یاد اتاق های هتل های لوکس و مجلل می اندازند. جالب است بدانید که امروزه افراد زیادی این وان های هیجان انگیز را به دکوراسیون داخلی منزل خود افزوده اند. قبل از تصمیم گیری نهایی و انتخاب نوع آماده مورد نظر خود ابعاد بیرونی آن را دقیقا بررسی فرمائید و از امکان نصب آن در داخل سرویس حمام خود مطمئن گردید. همچنین در هنگام نصب به موضوع مهم آب بندی کامل لوله ها، اتصالات و فیتینگ های نصب شده در زیر جکوزی آماده خود توجه فرمایید، تا آسوده خاطر باشید.
