تراکتور
تراکتور و مصارف آن در صنعت و کشاورزی بر کسی پوشیده نیست. واژه تراکتور به معنای کشنده ، ازمعادل انگلیسی برگرفته شده است . کلمه تراکتور برگرفته از واژه انگلیسی « Traction » به معنای کشش می باشد.
تراکتور، یک ماشین خود گردان است که می تواند توان کششی ، توان دورانی و هیدرولیکی خیلی از ماشین های کشاورزی را تامین کند.
ارتفاع شاسی از سطح زمین در انواعی از تراکتورها زیاد است که به آن ها تراکتورهای شاسی بلند گفته می شود.
در گذشته ماشین بخار، جایگزین تراکتورهای امروزی بوده است. این ماشین های نیروی محرکه لازم جهت گرداندن تسمه را فراهم می آوردند.
تراکتورهای باغی تراکتورهایی با فرمان هیدرولیکی می باشند که ابعاد کوچکتری نیز دارا می باشند.
تراکتورهای یونیورسال از انواع تراکتورهای مورد استفاده در مصارف کشاورزی می باشد.
در برخی از انواع تراکتورها، امکان افزودن چرخ برای حمل بار بیشتر موجود می باشد.
تراکتورهای چرخ زنجیری مناسب شخم زدن زمین هایی هستند که دارای خاک نرم بوده و امکان فرو رفتن چرخ های تراکتور در زمین وجود دارد.
در تراکتورها، هر چرخ دارای ترمز مستقل می باشد.
طراحی تراکتور از ملزومات اصلی آن می باشد، در صورت طراحی صحیح راندمان و بازدهی تراکتور نیز افزایش می یابد.
تراکتور چیست؟
به ماشینهایی گفته میشود که برای کشیدن بار یا وسیله استفاده می شوند. بنابراین یک وسیله برای تامین قدرت لازم جهت کشیدن وسایل و تجهیزات استفاده می شود. ممکن است اکثر مردم هنگام شنیدن کلمه تراکتوراولین چیزی که به ذهنشان خطور می کند استفاده این وسیله در کشاورزی باشد، اما تراکتورها انواع گوناگونی دارند که با توجه نوع آنها می تواند در صنعت یا کشاورزی مورد استفاده قرار بگیرد.
تراکتورها به چند دسته تقسیم می شوند و موارد استفاده هر کدام چیست؟
ـ انواع آن با توجه به نوع استفاده
ـ انواع با توجه به نوع مدل چرخ
ـ انواع با توجه به تعداد محور محرک
ـ انواع با توجه به میزان توان مالبندی
تولید تراکتور از چه زمانی آغاز شده است؟
تاریخ تولید این ماشین پرکاربرد به دو برهه و بازه زمانی تقسیم می شود.
ـ تولید در جهان
ـ تولید در ایران
تولید تراکتور در جهان
برای تامین نیروی لازم جهت گرداندن تسمه و چرخ تسمه ، در گذشته برای کارهای کشاورزی از ماشین های بخار استفاده می شد .این ماشین ها دارای موتور برای حرکت نبودند و بیشتر با استفاده از دام از مکانی به مکان دیگر حرکت می کردند . در دهه 1850 ماشین های بخار به ماشین های کششی تبدیل شد و این اولین گام در تولید تراکتور بود.
اولین تراکتور بنزینی در سال 1912 به بازار عرضه شد.اختراع موتور دیزلی توسط دکتر رادلف دیزل و نصب آن بر روی موتور تراکتور برای تولید توان، فصل تازه ای برای تولید تراکتور شروع شد. اخیرا تراکتورها پیشرفت های زیادی کرده اند و مجهزتر از گذشته هستند و دارای امکانات فراوانی می باشند. این تراکتورها دارای جعبه درنده های اتوماتیک، چهار چرخ متحرک و فرمان هیدرولیک می باشند.
تاریخ تولید در ایران
در سال 1300 یک نمایشگاه ماشین های کشاورزی در ایران برگزار گردید ، می توان این نمایشگاه را آغازی برای ورود این ماشین و دیگر ماشین های آلات کشاورزی به ایران در نظر گرفت. در سال 1308 هجری خورشیدی اولین تراکتور که موتور آن با نفت کار می کرد، برای مدرسه فلاحت شهرستان کرج خریداری کردند به این دلیل که دانشجویان این مدرسه با نحوه کار آن آشنا شوند و بتوانند در مزارع از آن استفاده کنند.
در سال 1331 خورشیدی بنگاه توسعه ماشین آلات کشاورزی کار خود را آغاز کرد. این تاریخ نقطه شروع وارد کردن ماشین آلات، در کشاورزی ایران به حساب می آید.
در سال 1345 تعدادی تراکتور ساخت شرکت یونیورسال که در کشور رومانی قرار دارد، برای کشاورزان علاقه مند خریداری شده بود. با ساخت کارخانه تراکتورسازی تبریز در سال 1353 این کارخانه با خریداری تراکتور مسی فرگوسن و مونتاژ آن آغاز به کار نمود.
با شروع به کار، کارخانه ماشین سازی تبریز، کارخانه جان دیر اراک در سال 1352 ، تراکتور جان دیر را مونتاژ کرد. امروزه خیلی از قطعات تراکتور در داخل کشور تولید می شود و علاوه بر مونتاژ تراکتور در این کارخانه ها، برای مصارف صنعتی و کشاورزی داخل کشور، آنها را به کشورهای دیگر نیز صادر می کنند.
برای تامین توان مورد نیاز ماشین های کشاورزی از تراکتوربه شناخت انواع تراکتورنیاز است. بر اساس نوع استفاده تراکتورها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند.
# انواع مدل تراکتور براساس مدل و کاربرد
ـ تراکتورهای عمومی (یونیورسال):
این نوع برای کار کردن در مزرعه ساخته شده اند. می توان از این تراکتور در کارهای مزرعه از جمله هنگام آماده کردن زمین برای کاشت محصولات کشاورزی، در زمان های کاشت و برداشت در مزرعه ها از این تراکتور استفاده کنیم.
این نوع ویژگی هایی مختلفی دارند که از جمله می توان به دو مورد اشاره کرد:
– می توان فاصله بین چرخ ها را تنظیم کرد
– در شعاع کم می تواند گردش کند.
– به راحتی و آسانی می توان به ادوات دیگر متصل شد
ـ تراکتورهای باغی:
تراکتورهای باغی، تراکتورهایی با فرمان هیدرولیکی، کوچک و متوسط و بیشتر کمرشکن هستند. با استفاده از این ویژگی می توانند با وسایلی کار کنند که در اطراف و زیر درختان قرار دارند.
این تراکتورهای باغی شاسی کو تاه ، چهار چرخ محرک و دارای موتور با توانی نزدیک 15 تا 40 اسب بخار هستندو نیز دو یا سه سیلندر دارند.
ـ تراکتورهای صنعتی:
این مدل در سایزها و ویژگیهای مختلف برای کارهای صنعتی وحمل وسایل سنگین در کارخانجات، فرودگاهها و راهسازی استفاده می شوند. این تراکتورها را به دستگاههای بالابر، حفاری، بارکن مکانیکی و … که روی آنها سوار میشوند مجهز می شود.
ـ تراکتورهای شالیزار و باغچه ای
# انواع تراکتور با توجه به مدل نوع چرخ
ـ تراکتورهایی که چرخ لاستیکی دارند:
این نوع به صورت چهار چرخ و دو محور در ایران رایج هستند. برای فرمان دادن از محوری که در جلو دو چرخ دارد ، استفاده می کنیم.بعضی از این تراکتورها دوجفت چرخ در عقب نیز دارند که به آنها تراکتور شش چرخ می گویند.
نوع دیگر این تراکتورها که دارای توان مالبندی بیشتری هستند چرخ های عقب نیز مانند چرخ های جلو محرک هستند.بعضی از این تراکتورها دارای جفت چرخ در عقب و پشت هستند که به آنها اصطلاحا هشت چرخ می گویند.
ارتفاع شاسی از سطح زمین در برخی از تراکتورهای چهار چرخ زیاد می باشد و به آن تراکتور شاسی بلند گفته می شود.معمولا از این تراکتورهای شاسی بلند برای داشت گیاهان ساق بلند مانند نیشکر استفاده می کنند.
ـ تراکتورهایی که چرخ زنجیری دارند:
در زمین های سبک و شنی که با ید در آن ها کار آنجام داد به دلیل نیروی کششی که وجود دارد و باعث می شود چرخ با زمین درگیر شود و ممکن است در شن فرو رود از تراکتورهای چرخ زنجیره ای استفاده می شود. این تراکتورها به صورت محدود در کشاورزی استفاده می شوند.
# انواع تراکتور با توجه به تعداد محور محرک
ـ تراکتور با دو چرخ: نام دیگراین تراکتور تیلر است. این تراکتورها دارای دو چرخ محرک هستند و می توان آن ها را با دست کنترل کرد و در زمین های کوچک و شالیزار از آن استفاده می شود.
ـ تراکتور با سه چرخ:
این نوع دارای سه چرخ می باشد که دوچرخ در عقب و یک چرخ در جلو قرار دارد. استفاده آن در زمین های کوچک می باشد.
د) انواع تراکتور با توجه به میزان توان مالبندی کدام است؟
تراکتورها براساس توان مالبندی به چهار گروه زیر تقسیم میشوند.
به توان خالص روی مالبند تراکتور توان مالبندی می گویند.
گروه اول، با توان مالبندی(HP45-20) KW 35-
گروه دوم، با توان مالبندی (HP100-40) KW 75-30
گروه سوم، با توان مالبندی (HP225-80) KW 168-60
گروه چهارم، با توان مالبندی (HP400-180) KW 300-135
رابطه سرعت و اندازه تراکتور
سرعت یک عامل مهم می باشد که میزان توان مورد نیاز تراکتور تحت تاثیر آن قرار می گیرد. اگر سرعت کاهش یابد ظرفیت مزرعه نیز کاهش پیدا میکند. در هنگامی که زمان بندی کار مهم نیست، می توان از تراکتورهایی با مالبندی کمتری استفاده نمود.
نکات حائز اهمیت در هنگام کار با تراکتور
* با توجه به دستورالعمل سرویس و نگهداری را انجام می شود.
* باید از تراکتور فقط برای کارهای طراحی شده استفاده کنید.
* درهنگام سوخت گیری باید مواظب خطر انفجار یا آتش سوزی بود.
* باید به توصیه های داده شده در راهنماهای موجود در هنگام راه اندازی توجه شود
* در زمان کار با تراکتور باید برای جلوگیری از ایجاد سانحه دقت کرد.
موارد استفاده در کشاورزی:
+ برای کشیدن اداوات کشاورزی در هنگام شخم زدن از تراکتور استفاده می کنند.
+ می توان از آن برای حمل و نقل وسایل سنگین استفاده کرد.
+ برای حمل ابزار وسایلی که چهارپایان را حمل می کنند.
+ برای ماشین های دیگر منبع انرژی را با استفاده از موتور هیدرولیک تامین می کند.
قابلیت های مضاعف
* توانایی تغييرفاصله بین چرخ ها .
* توانایی چرخش سريع فرمان.
* موتور هاي پر قدرت .
* جعبه دنده های با سرعت های مختلف.
* بالا بودن شاسی از زمین.
* امکان ایجاد توازن بین چرخ های جلو و عقب در زمانی که وزن به طور نامیزان تقسیم شده است.
* هر چرخ دارای ترمز های مستقل است.
* مالبند قابل تنظیم متصل شده است.
* در تراکتور توانایی کنترل هیدرولیک وجود دارد.
* قابلیت افزایش وزن و چرخ های دوتایی
* دارای مدارهای هیدرولیک برای جابجایی و بلند کردن اجسام است.
* در تراکتور محور توان دهی برای کشیدن و سوار شدن اجسام وجود دارد..
* دارای قفل ديفرانسيل می باشد.
* می توان روی شاسی تراکتور ادوات سوار کرد.
توجه نمایید
اگر تراکتور به خوبی طراحی شده باشد هنگام انجام کار با آن ایمنی بیشتری وجود دارد. باید ازآن تنها برای انجام کارهایی که برای آن ساخته شده است ، استفاده کنیم . این مورد مستلزم خرید از فروشگاه های معتبر می باشد.
سپاس که با ما همراه هستید.
آیا میشود در خودروهای شاسی بلند قدیمی اسقاطی که تعمیر موتورشان از نظر اقتصادی به صرفه نیست موتور تراکتوررا جایگزین کرد و آنها را به راه انداخت و استفاده کرد
باسلام بسیار عالی خسته نباشید