دوربین مداربسته 

دوربین مداربسته 

دوربین مدار بسته یک سیستم حفاظتی است که همراه با یک سری تجهیزات در محلی نصب می شود و شخص می تواند به وسیله یک نمایشگر محل را رصد کند . دوربین های مداربسته ممکن است با اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار بگیرند ؛ در مواردی جنبه نظارتی دارد و در مواردی هم به منظور کنترل به کار گرفته می شود.

تاریخچه دوربین مداربسته

اولین رونمایی از دوربین مداربسته در اماکن عمومی آمریکا در سال ۱۹۷۳ بود. زمانی که در میدان تایمز نیویورک اولین دوربین مداربسته به منظور جلوگیری از جرایم در محدوده نصب شد اما نقش چشمگیری در کاهش جرایم ایفا نکرد. تا ایتکه در سال ۱۹۸۰ دوربین های مداربسته در سطح گسترده ای در سراسر آمریکا بخصوص در مراکز عمومی بکار گرفته شد. بنظر می آمد استفاده از دوربین مداربسته راهی ارزان تر در مقایسه با بکارگیری نیروهای پلیس برای شناسایی جرایم باشد. بتدریج برخی از حرفه ها و مشاغل بخصوص آنهایی که بیشتر در معرض سرقت قرار داشتند نیز به دوربین مداربسته روی آوردند. در سال ۱۹۹۰ دستگاه های ضبط تصاویر دوربین ها تنها با قابلیت ” ضبط بعد از شناسایی حرکت” وارد بازار شدند که استفاده از دوربین مداربسته را در این کشور بسیار بیشتر کرد. تا قبل از آن، دستگاه های ضبط تصاویر تا حد زیادی از نظر میزان حجم ذخیره و قابلیت ها بسیار محدود بود. از نیمه دوم سال ۱۹۹۰ پلیس دوربین های زیادی را در سطح شهرها بخصوص مراکز عمومی ، مدارس و پروژه های ساختمانی نصب کرد. در انگلستان نیز استفاده از دوربین مداربسته بسیار متداول شد. شهر “نورفولک” انگلستان نخستین جایی در این کشور بود که دوربین ها در آن نصب شدند.بطور کلی در دهه میلادی بین ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ استفاده از دوربین های مداربسته در بسیاری از کشورها رواج یافت.

دوربین های مدار بسته معمولا برای نظارت بر اماکن داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می گیرند و بسته به شرایط محیط انواع مختلفی دارند.اولین دوربین مدار بسته در سال ۱۹۴۲ توسط ارتش آلمان برای نظارت بر چگونگی شلیک موشک V۲ در ایستگاه پرتاب این موشک نصب شد. حدود ۷ سال بعد در آمریکا سیستم های مدار بسته تجاری به بازار آمد با نام Vericon و جالب توجه است که استفاده از این دوربین ها نیازی به مجوز دولتی نداشته است. اولین دوربین‌های تحت شبکه در سال ۱۹۹۶ توسط شرکت “Axis” با استفاده از پایه نرم‌افزاری لینوکس (Linux) تولید شد، این دوربین‌ها براساس استانداردهای HTTP و RTSP طراحی گردیده بود و از استانداردهای IP و شبکه برای ارسال تصاویر در قالب اطلاعات (Data) استفاده می‌کرد. استفاده از دوربین‌های تحت شبکه به علت بالا رفتن قابلیت‌های آنها نسبت به گذشته روز به روز درحال افزایش است.

نام گذاری دوربین مداربسته

نام گذاری دوربین‌های مداربسته قاعده مشخصی را پیروی نمی‌کند و بیشتر بر اساس شکل ظاهری دوربین‌ها، نوع کاربری و بعضا نام اختصاصی یک کارخانه است (مانند دوربین مکعبی یا ریگولار که نام گذاری کارخانه کمدکس است). از اینرو در بحث دوربین‌های مداربسته نام‌هایی چون: دام، باکس، جعبه‌ای، صنعتی، بالت، استوانه‌ای، فشنگی، تفنگی، مینیاتوری، پین هول و…

کاربردهای دوربین مداربسته

کاربرد اصلی و عمده دوربین های مداربسته در سیستم های حفاظتی است اما کاربرد های آن به سیستم های حفاظتی محدود نبوده و از آن فراتر میرود کاربردهایی از قبیل کاربردهای پلیسی ، نظامی، فضایی ،صنعتی ، کنترل ترافیک ، ارتباطات ویدیویی، و تصویر برداری نامحسوس.

جلوگیری از ارتکاب جرایم

کاربرد دوربین های مداربسته در جلوگیری از ارتکاب جرایم بسیار وسیع است. از جلوگیری از جرایم رانندگی تا جرایم جنایی. استفاده نامحسوس از دوربین های مخفی نیز بسیار رواج یافته است. بطور مثال می توان به دوربین های دستگاه های خود پرداز اشاره کرد که برای شناسایی جرایمی چون وارد کردن تصادفی رمز کارت اعتباری کاربرد دارد. آخرین تحقیقات آماری از شهر های بزرگ آمریکا و انگلستان نشان می دهد بعد از نصب دوربین های مداربسته در پارکینگ ها ۵۱ درصد از تعداد جرایم کاسته شده است. در فرودگاه ها میزان کاهش جرایم ۲۳% و در سایر مراکز عمومی روی هم رفته این مقدار ۷% بوده است.

کاربرد صنعتی

در کارخانجات صنعتی نیز از دوربین های مداربسته در محل ها یا مراحلی از کار که حضور فیزیکی انسان خطرناک،دشوار یا حتی غیر ممکن است نیز بهره گرفته می شود. در کارخانجاتی مثل کارخانجات شیمیایی یا نیروگاه های هسته ای.در مراکز صنعتی استفاده از دوربین های اسکن خط تولید و دوربین های حرارتی رواج زیادی دارد.

کنترل ترافیک

امروزه در اکثر کشورهای جهان از دوربین های مداربسته برای کنترل ترافیک وسایل نقلیه در سطح گسترده ای استفاده می شود. از جمله کنترل میزان ترافیک در خیابان ها و ارسال اطلاعات توسط gps به رانندگانی که قصد عبور از مسیر آن خیابان ها را دارند.تحت نظارت قراردادن تصادفات و شناسایی جرایم رانندگی حداقل کاربرد های دوربین مداربسته در کنترل وسایل نقلیه هستند. شناسایی اتوماتیک پلاک خودروها از جمله آخرین دستاورد های دوربین های مداربسته در این بخش می باشند.

امنیت نقل و انتقالات

در نقل و انتقلات عمومی از دوربین مداربسته برای جلوگیری از حوادثی که ممکن است در اثر خارج از دید بودن محل صورت بگیرد استفاده می شود. بطور مثال در متروها از دوربین مداربسته برای کنترل درهای ورود و خروج مسافران به منظور اطمینان از اینکه مسافر از در عبور کرده است و یا موارد مشابه آن در اتوبوس ها و قطارهای شهری.

انواع دوربین مداربسته

از نظر نوع سیگنال

▪ دوربین های آنالوگ

▪ دوربین های ip (آی پی تحت شبکه)

▪ دوربین های دو منظوره

از نظر شکل ظاهری و کاربرد متناظر

▪ دوربین های دام dome

▪ ووربین های صنعتی

▪ دوربین های مینیاتوری

▪ دوربین های مادون قرمز ir

▪ دوربین های اسپید دام (دوربین های چرخشی ptz)

از نظر قاب و پوشش

▪ دوربین های ضد آب قاب بزرگ (پمپ بنزینی)

▪ دوربین های مخفی

▪ دوربین های قاب فانتزی

دوربین های آنالوگ

این دوربین ها نسل ابتدایی دوربین های مداربسته می باشند که برای دریافت و ارسال اطلاعات صدا و تصویر از امواج آنالوگ استفاده می کنند.صدا و تصویر این دوربین ها هر یک توسط کابل دورشته ای جداگانه منتقل می شوند که یک رشته از سیم ها نقش جلوگیری از نویز بر سیم اصلی را ایفا می کند. کابل متداول برای تصویر این دوربین ها کابل کواکسیال rg۵۹ است گرچه ارتباط تصویر این دوربین ها با کابل های مختلف بر حسب نیاز امکان پذیر است.

کیفیت این دوربین ها همانگونه که از نامشان پیداست تابعی از امواج آنالوگ است. امواج آنالوگ همواره در معرض نویز قرار دارد. نویز های مختلف الکترومغناتیسی و نویز های ناشی از نوسانات برق همواره یکی از تهدیدات جدی بر کیفیت دوربین های مداربسته آنالوگ می باشند. به همین دلیل استفاده از کابل ها و تجهیزات با کیفیت بالا روی کیفیت تصویر در این نوع دوربین ها تاثیر بسزایی دارد. زمانی که نیاز به ارسال تصاویر و صدا بصورت بی سیم باشد این دوربین ها ضعف بزرگی از خود نشان میدهند. اگر قرار باشد تصاویر به همان صورت آنالوگ انتقال یابند باید از محدوده فرکانس امواج آنالوگ استفاده شود و این مسئله کیفیت تصویر را بیش از پیش تحت تاثیر امواج نویز و تداخلی قرار می دهد. ضمن اینکه امکان رصد کردن تصاویر در محدوده برای هر کس دیگر بسادگی فراهم می شود. بنابراین هیچوقت نمی تواند راه امن و مطمئن برای ارسال تصاویر آنالوگ باشد. برای ضبط تصاویر آنالوگ نیز چاره ای از روی آوردن به سیستم دیجیتال نیست. بنابراین در نهایت باید تصاویر آنالوگ به دیجیتال تبدیل شوند. بدین منظور از دستگاه “ضبط تصاویر دیجیتال” dvr استفاده می شود. دی وی آر ها دستگاه های مختص ضبط و کنترل تصاویر دوربین های آنالوگ هستند. این دستگاه امکان کنترل و ارتباط دیجیتال با شبکه را نیز فراهم می کند.

به دلیل قیمت پایین تر دوربین های آنالوگ نسبت به دوربین های دیجیتال این دوربین ها به عنوان دوربین های مداربسته رایج در بازار ایران شناخته می شوند. گرچه اخیرا بازار به سمت دیجیتال شدن پیش می رود و بسیاری از سازمان ها به سوی دوربین های ip  متمایل شده اند اما هنوز سرعت جایگزینی این نسل قبلی دوربین ها با نسل جدید دوربین های دیجیتال کند است.

مزایای دوربین های آنالوگ

▪ قیمت پایین

▪ تنوع گسترده در بازار ایران

▪ سادگی نصب نسبت به دوربین های دیجیتال

معایب دوربین های آنالوگ

▪ کیفیت آنالوگ : کیفیت پایین تر نسبت به دیجیتال

▪ امکان نویز پذیری: به دلیل استفاده از سیستم آنالوگ

▪ هزینه بالای سیم کشی

▪ ارتباط بیسیم با کیفیت پایین و نا امن

دوربین های آی پی تحت شبکه

دوربین های ip نسل جدید دوربین های مداربسته هستند. امروزه بازارهای جهانی تمایل زیادی به دوربین های دیجیتال نشان داده است. این دوربین ها همانگونه که از نامشان پیداست از امواج کاملا دیجیتال برای تحلیل و ارسال داده های تصویر و صدا استفاده می کنند. یعنی برخلاف دوربین های آنالوگ، این دوربین ها از همان ابتدای دریافت تصاویر امواج را دیجیتال می کنند. ضمن بکارگیری از امواج دیجیتال ، آنها تحت بستر شبکه کنترل و مرتبط می شوند. هر دوربین همانند یک وسیله در شبکه عمل می کند و به وسیله شناسه شبکه ip و در قالب الگوها و قوانین شبکه به مرکز کنترل متصل می گردد.

مزایای دوربین های آی پی

▪ کیفیت بالای تمام دیجیتال

▪ امکان استفاده بهینه از کابل های ارتباطی

▪ امکان ارتباط بیسیم با امنیت و کیفیت بالا

▪ امکان ارسال همزمان تصویر،صدا و برق در بستر شبکه

معایب دوربین های آی پی

▪ قیمت بالای دوربین ها

▪ محدودیت پهنای باند

دوربین های تحت شبکه ارتباط نزدیکی با شبکه جهانی اینترنت دارند. می توانند از شبکه داخلی به شبکه اینترنت متصل شوند و یا حتی مستقل از شبکه داخلی به اینترنت مرتبط شده و از آن طریق کنترل شوند.

برای ضبط تصاویر آنها دیگر نیازی به dvr  نیست بلکه یک دستگاه که تنها ارتباط شبکه ای ایجاد کرده و داده های دوربین های آی پی را ذخیره کند کافی است. به همین دلیل مفهوم ضبط دیجیتال جای خود را به مفهوم کاربردی تر ضبط شبکه می دهد. دستگاه ضبط تصاویر دیحیتال nvr  بدین منظور مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد دوربین های مداربسته ip آنجا نمود روشنی پیدا می کند که در پروژه های بزرگ بهینه سازی سیستم یک امتیاز محسوب می شود. اینکه چگونه تصاویر با حداقل کابل ارتباطی و با بالاترین کیفیت ممکن به مرکز نظارتی منتقل شود تنها از سیستم های تحت بستر شبکه بر می آید. امروزه یکی از دغدغه های مردم، عدم تمایل به وجود هرگونه سیم ارتباطیست. به همین دلیل است که شرکت های جهان تمام تلاش خود را بر ارتباطات بیسیم متمرکز می کنند.

در سیستم های مداربسته آنجا که نیاز به کابل ارتباطی است دوربین های تحت شبکه می توانند با ارتباطات سری و شبکه ای از افزایش تعداد سیم جلوگیری کنند. حال آنکه در بسیاری از مواقع در دوربین های شبکه می توان از ارتباط کاملا بی سیسم استفاده کرد. ارتباط دوربین های مداربسته بیسیم از طریق ip  بسیار مطمئن تر و امن تر است. برخلاف دوربین های آنالوگ که نگرانی است ربوده شدن تصاویر توسط هر فرد مبتدی توسط دریافت امواج آنالوگ وجود داشت در سیستم های بستر شبکه امکان کد گذاری امنیت بالایی را برای آن فراهم می کند. ضمن اینکه ارتباط بیسیم دیجیتال و تحت شبکه بدون افت کیفیت تصویر و صداست و امواج نویز بر کیفیت تصویر بی تاثیر است.

بحث دوربین های تحت شبکه آی پی همسان با بحث بر سر شبکه های کامپیوتری بسیار گسترده و پیچیده است. اما ارتباط شبکه با دوربین های آی پی هر پیشرفت مرتبط با شبکه را نیر بر دوربین ها لحاظ می کند. از آن جمله می توان به یکی از آخرین پیشرفت های شبکه یعنی power ove ethernet یا به اختصار poe اشاره کرد که این قابلیت دوربین های آی پی را نیز شامل شده است.

poe برق را در بستر شبکه می فرستد و از کابل برق جداگانه فاکتور می گیرد. در واقع دوربین های مداربسته ip با قابلیت poe تصویر ، صدا و برق را تنها از طریق همان کابل شبکه منتقل می کنند. که این یک مزیت برای سیستم های تحت شبکه بشمار می رود.

دوربین های دومنظوره

این دوربین ها در واقع دوربین های آنالوگی هستند که پرت خروجی شبکه نیز در آنها تعبیه شده است. کیفیت آنها آنالوگ است و امکان استفاده از آنها بصورت دوربین آنالوگ و یا دوربین تحت شبکه وجود دارد. استفاده از این دوربین ها تنها زمانی توصیه می شود که سیستم مداربسته از نوع آنالوگ بوده اما اتصال یک یا چند دوربین بصورت مستقیم به شبکه مورد نیاز است.

دوربین های دام dome

معنی لغتی کلمه دام dome گنبد است. در واقع دوربین دام به معنی دوربین گنبدی شکل بوده و عنوان دوربین های سقفی نیز درباره آنها بکار میرود. این دوربین ها بیشتر برای نصب بر روی سقف طراحی شده و در اشکال فانتزی و متفاوتی در بازار موجود است. صرف نظر از قابلیت دید در شب و یا نوع لنز یا نوع امواج به کلیه دوربین های سقفی گنبدی شکل دوربین دام گفته می شود.

دوربین های صنعتی

استفاده از این دوربین ها برخلاف نامشان در بازار ایران، منحصر به مصارف صنعتی نیست. این دوربین ها که نام اصلیشان دوربین های بادی body camera می باشد دوربین های مکعب مستطیل شکلی هستند که معمولا قابلیت نصب لنز بصورت جداگانه روی آنها تعبیه شده است. از آنجا که سایر دوربین ها قابلیت سوار شدن لنز یا تعویض آن را ندارند از این دوربین ها بیشتر در جاهایی استفاده می شود که زوم یا فکوس مطلوب باشد. دوربین های صنعتی با قاب و یا بدون قاب در داخل و یا خارج ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند.

دوربین های مینیاتوری

دوربین های مینیاتوری یا mini camera همانگونه که از نامشان پیداست دوربین های مداربسته کوچک متداول در بازار هستند. از این دوربین ها بیشتر به عنوان دوربین های مخفی استفاده می شود. معمولا آنها را در جایی که می خواهند دوربین نامحسوس باشد بکار می گیرند.

دوربین های آی آر

به کلیه دوربین ها که از نور مادون قرمز برای تشخیص تصاویر استفاده می کنند دوربین های اینفرارد یا ir گفته می شود. در دوربین های مداربسته از این تکنولوژی بیشتر برای تشخیص تصاویر در تاریکی استفاده می شود. معمولا تعدادی led در اطراف لنز این دوربین ها نصب شده و بوسیله یک سنسور نور در تاریکی روشن می شوند.

دوربین های اسپیددام چرخشی

دوربین های چرخشی یا speed dome و یا ptz به کلیه دوربین های مداربسته گفته می شود که قابلیت چرخش دوربین در جای خود بوسیله کنترل کننده یا اتوماتیک فراهم شده باشد. از این دوربین ها بیشتر در مواقعی استفاده می شود که نیاز است که فرد تصاویر دوربین مداربسته را همزمان نظارت کند. از اینرو فرد می تواند با استفاده از قابلیت ptz سیستم های مداربسته ، دوربین را به هر جهت که می خواهد بچرخاند و در هر جا که می خواهد زوم کند. دوربین های اسپید دام به دلیل تعبیه شدن موتور روی آنها از قیمت بالاتری نسبت به سایر دوربین های مداربسته برخوردارند.

دوربین های ضد آب

به هر دوربین مداربسته که قاب آنها طوری طراحی شده باشد که از نفوذ آب به آن جلوگیری کند دوربین های ضد آب می گویند. ممکن است خود لنز نیز ضد آب (واتر پروف) طراحی شود اما در بیشتر موارد این قاب دوربین است که به عنوان ضد آب شناخته می شود. دوربین هایی که باید در فضای باز استفاده شوند و یا به اصطلاح دوربین های out door می بایست از قاب های ضد آب استفاده کنند.

وربین های مخفی

دوربین های مداربسته مخفی می توانند در هر شکل و اندازه وجود داشته باشند. از آنجا که استفاده از دوربین های مخفی کاملا ابتکاری می باشد می توان آنها را در هر جای ممکن جاسازی کرد. انواع پیش ساخته آنها در قاب های مختلفی مثل قاب سیستم

اطفاء یا قاب زنگ ، ساعت دیواری ، پریز برق موجود است. معمولا از دوربین های مینیاتوری به عنوان دوربین های مخفی استفاده می شود.

در آخر

امنیت و آسایش ساکنین خانه از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده است. در طول تاریخ بشریت، برای حفظ حریم خانه از ورود سارقین و متجاوزین راه‌حل‌های مختلفی در نظر گرفته شده است، در این بین پیشرفت علم و تکنولوژی نیز به این امر مهم کمک کرده. درب‌ ضد سرقت، نرده و حفاظ، دزدگیر و دوربین مداربسته خانگی از جمله تجهیزاتی است که چند سال اخیر در مبحث امنیت منازل و سازمان‌ها، رونق گرفته است. همه ما با نصب دوربین‌ها به دنبال راهی هستیم که تا حد امکان با ایمن کردن محل سکونت خود، از وقوع دزدی یا هرگونه جرم و جنایتی پیشگیری کنیم. نصب دوربین مداربسته خانگی تا حد زیادی از ورود سارقین و متجاوزین جلوگیری می‌کند. هم‌چنین در مواقعی که این اتفاقات ناگوار رخ دهد و دزدی وارد منزل‌مان شود، می‌تواند پلیس‌های آگاهی را در شناسایی و دستگیری سارقین یاری کند.