سفت کاری
سفت کاری ساختمان مربوط به احداث کلی ساختمان می باشد و نازک کاری ساختمان به زیباسازی و کارهای ظریف کاری روی ساختمان می باشد. سفت کاری ساختمان شامل مراحلی نظیر کندن پی ساختمان، بتن ریزی پی ساختمان، نصب ستون ها، تیغه چینی دیوار ها و در نهایت احداث سقف ساختمان می باشد.
انواع سفت کاری و نازک کاری ساختمان
سفت کاری و نازک کاری را می توان به سه بخش ساختمان های کوچک و متوسط، بناهایی که به صورت مجتمع آپارتمانی هستند و نیز شهرک های مسکونی و پروژه های انبوه سازی تقسیم کرد.
مراحل سفت کاری ساختمان چیست؟
مراحلی که در سفت کاری ساختمان مورد نظر است به شرح زیر است:
- گود برداری و خاک برداری زمین ساختمان (پی کنی ساختمان)
- پی ریزی ساختمان (قالب بندی و بتن ریزی و شناژ بندی)
- اسکلت بندی ساختمان (اسکلت فلزی یا بتنی)
- احداث تیرها و سقف ساختمان
- تیغه چینی دیوارها
- پایان سفت کاری ساختمان و آغاز مراحل نازک کاری ساختمان.
سفت کاری
گودبرداری ساختمان چگونه انجام می شود؟
گودبرداری به هر گونه حفاری و خاكبرداری در تراز پایین‌تر از سطح طبیعی زمین یا در تراز پایین تر از زیر پی ساختمان مجاور اطلاق می‌شود. گودبرداری برای اهداف مختلفی مانند تخریب یك ساختمان فرسوده برای ساخت مجدد، رسیدن به تراز بكر، حفاظت فوندانسیون‌ها در برابر یخبندان، احداث كانال‌ها، احداث مخازن زیر زمینی و… انجام می‌شود.
این عملیات یكی از كارهای پیچیده و خطرناك مهندسی به شمار می‌رود. به منظور حفظ جان انسان‌های داخل و خارج از گود، محافظت از ساختمان‌های مجاور و فراهم آوردن شرایط ایمن و مطمئن جهت انجام كار، دیواره‌های گود باید به وسیله سازه‌های نگهبان مهاربندی و پایدار‌سازی شود. سازه‌های نگهبان انواع مختلفی دارد كه با توجه به نوع خاك، عمق گودبرداری و حساسیت ساختمان‌های مجاور گود انتخاب می‌شود.
پی ریزی ساختمان
پی یا فونداسیون قسمتی از ساختمان است که وظیفه انتقال نیرو از ستونها به زمین و خاک اطرافش را بر عهده دارد اما میتوان وظیفه ی پی را در ۴ مورد بیان کرد:
- ساختمان بیش از حد نشست نکند؛
- مقادیر نشست در نقاط مختلف ساختمان متفاوت نباشد؛
- بر اثر بار وارد شده از سمت ساختمان در خاک زیر ساختمان شکست ایجاد نشود؛
- از واژگونی ساختمان در برابر نیروهای جانبی جلوگیری نماید.
بر اساس نوع ساختمان و کاربری آن و میزان نیروهای وارده، بافت لایه هاو نوع خاک زمین و شرایط آب و هوایی منطقه: می توان تیپ و ابعاد شالوده را انتخاب و مشخص نمود. عمق، طول و عرض پی‌ها به وزن ساختمان، تعداد طبقات و نوع خاک محل بستگی دارد.
مقایسه ساختمان اسکلت فلزی و بتنی
اسکلت فلزی و اسکلت بتنی دو روش اجرای ساختمان است که هر کدام مزایا و معایب خود را دارد. برای انتخاب نوع اسکلت‌بندی ساختمان، مهندس محاسب باید به موارد بسیاری توجه کند. مسائلی همچون عوامل اقتصادی، شرایط اجرا، خصوصیات آب‌وهوایی محل اجرا، کیفیت اجرا، عوامل فنی سازه‌ای و همچنین درخواست کارفرما.
بدون در نظر گرفتن موارد فوق و همچنین بررسی خصوصیات ساختمان با اسکلت فلزی یا بتنی، نمی‌توان تصمیم قطعی و درستی دربارۀ نوع اسکلت گرفت. انتخاب اسکلت‌بندی مناسب برای ساختمان بسیار حائز اهمیت است، زیرا پس از شروع عملیات ساخت‌وساز امکان تغییر آن وجود ندارد؛ مگر با تخریب اسکلت قبلی.
ساختمان اسکلت فلزی دارای چنین مزایایی است: قابلیت اجرا در فضای کم، سبک بودن نسبت به مصالح بتنی، مناسب برای سازه‌های طویل، سرعت بالای ساخت. برخی معایب اسکلت فلزی این موارد است: هزینۀ ساخت و نگهداری بالا، مقاومت کم در برابر آتش‌سوزی، تمایل به کمانش در قطعات.
ساختمان اسکلت بتنی بسیار ارزان‌تر از اسکلت فلزی تمام می‌شود. چنین ساختمانی در برابر آتش‌سوزی چندین ساعت مقاومت می‌کند. بتن پس از اجرا به مراقبت خاصی نیاز ندارد و به همین دلیل محافظت از آن هزینه‌ای نخواهد داشت. از معایب اسکلت بتنی میتوان به وزن بالای آن و زمان طولانی اجرای ساختمان اشاره کرد. اگر کنترل کیفیت بتن در کارگاه انجام شود، ممکن است میزان خطای محسوسی داشته باشد.
انواع و ویژگیهای اصلی سقف ساختمان
مهم ترین ویژگی های یک سقف را می توان به ترتیب زیر برشمرد:
1) مقاومت و پایداری آن در برابر نیروهای وزن خود و بارهایی که قرار است سقف تحمل نماید که عمده ترین آن در بام بار برف می باشد.
2) مقاومت در برابر آب و هوا: سقف باید به وسیله مصالح عایق مانع از عبور رطوبت به داخل فضا شود.
3) دوام قطعات و اجزای مختلف تشکیل دهنده سقف در برابر فرسودگی.
4) مقاومت حرارتی در برابر گرما و سرما و آتش سوزی از جمله ویژگی های یک سقف مناسب است.
سقف ها از لحاظ نوع ساخت و عملکرد سازه ای با توجه به شرایط می توانند به روشهای گوناگون طراحی و اجرا شوند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سقف طاق ضربی؛
- سقف چوبی؛
- دال ها (یکطرفه، دوطرفه و تیرچه بلوک)؛
- سقف های کمپوزیت؛
- سقف های خرپایی یا فضایی.
تیغه چینی دیوار
دیوارها یکی از متداول‌ترین عناصر قائم در ساختمان‌های گوناگون هستند. مطابق تعریف، اعضای سازه‌ای قائم با بُعدی بزرگتر از ۳ برابر ضخامت، دیوار نام دارند. دیوار عبارت است از یک ساختار ممتد، یکپارچه، محکم و استوار که از جنس آجر، سنگ، بتن، چوب یا فلز و غیره باشد، که ضخامت آن در مقایسه با طول و ارتفاع نازک است. دیوارها معمولاً به عنوان مجزا کننده فضاها از یکدیگر به صورت اجزا یا اتاق‌ها عمل می‌کنند یا به عنوان محافظ یک فضا هستند. علاوه بر این، این ساختار‌های عمودی، انتقال دهنده بار ساختمان به زمین هستند. عملیات دیوار چینی شامل انتخاب نوع آجر، ملات مصرفی و روش اجرای کار باید بر اساس مشخصات، نقشه‌های اجرایی و دستورات دستگاه نظارت صورت گیرد.
اهمیت سفت کاری در ساختمان
بطور کلی می توان سفت کاری ساختمان را فرآیندهای مربوط به احداث کلی ساختمان دانست در حالیکه نازک کاری ناظر به زیباسازی و کارهای ظریف کاری روی ساختمان می باشد. در این زمینه باید توجه داشت که کلیه بخش های سفت کاری ساختمان کاری تخصصی است و از جنبه های مختلف دارای اهمیت چشمگیری است، برای مثال آرموتور نصب شده باید بتواند پی ساختمان را حمایت کند.
