دکوراسیون داخلی با لوله اکسپوز
دکوراسیون داخلی با لوله اکسپوز چگونه است؟ اما قبل از آن اکسپوز چیست؟ کارگیری بتن ساده و یکدست در سقف و دیوار یا هر دوی آنها اکسپوز می گویند. ريشه فرانسوي “exposer” و بر گرفته ازexpositus”” لاتين مي باشد. Expose”” به معاني: در معرض گذاشتن، نمايش دادن، تحت الشعاع قرار دادن، نور دادن و … به کار مي رود، که هر کدام مي تواند در زمينه خاصي معني ويژه اي دهد، مثلا در معماري نماياندن و در علوم نظامي در معرض ديد قرار دادن يا گرفتن. مهم ترین عناصر داخلی که امروزه به شیوه مدرن و صنعتی طراحی میشود، دیوارهای بتن نما یا اکسپوز است
اکسپوز یا بتن نما
همان‌طور که اغلب دیده‌ایم و می‌دانیم، بتن یکی از پرکاربردترین مصالح در صنعت ساخت وساز محسوب میشود. رایج بودن بتن در ساختمان سازی عوامل متعددی دارد که دسترسی آسان به مواد اولیه و قیمت مناسب آن ازجمله مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که این ماده را به ماده‌ای محبوب، پرمصرف و به صرفه در بین پیمانکاران تبدیل کرده است.
بتن از سیمان، آب و سنگ‌دانه تشکیل میشود و به دلیل مقاومت و طول عمر بالا در تمام پروژه‌های عمرانی کاربرد دارد. بتنی که در اجزای اصلی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد فقط کافی است که مقاومت بالایی داشته باشد و از مواد اولیه ی درجه یکی ساخته‌شده باشد تا سریع خشک شود و مستحکم بماند. اما در مورد بتنی که در نما استفاده میشود نمی‌توان چنین نظری داشت. بتن استفاده‌شده در نما و طراحی داخلی باید کاملا یکدست و صیقلی باشد.
به همین منظور است که امروزه با ارائه طرح‌های مختلف نماکاری داخلی و خارجی ساختمان، استفاده از نوعی بتن به نام بتن نما یا بتن اکسپوز رایج شده است.
این نوع بتن‌ها به دلیل داشتن سطح صاف، یکدست و صیقلی در نماکاری و زیباسازی ساختمان کاربرد دارند و برای معماران این امکان را فراهم می‌کنند که به راحتی برنامه‌های مربوط به دکوراسیون داخلی نظیر رنگ آمیزی، لوله های روکار، آجر، چوب را بر روی آنها اجرا کنند.
سطح بتن نما یا اکسپوز در حین طراحی داخلی بسیار مهم است. در اجرای بتن‌های اکسپوز سطح نهایی باید صاف، پرداخته شده و زیبا باشد. وجود تخلخل در بتن، کرموشدگی و یا ایجاد پله در بتن می‌توانند باعث نا‌زیبایی بتن شود و تمام هدف و ارزش طراحی مدرن را از بین ببرد و ساختمان را شبیه خانه‌های نیمه ساخته ی رها شده کند.
اما نکته‌ی خوب در مورد بتن نما این است که برخلاف تصوری که از اسم آن در ذهن ایجاد میشود، بتن نما می‌تواند طراحی‌های گوناگونی داشته باشد. این بتن بر اساس موارد استفاده می‌تواند سطحی طرح دار یا صاف و صیقلی داشته باشد. بتن نما یا اکسپوز را می‌توان در قالب‌های هرمی و چهارگوش و یا دیگر اشکال ریخته و از آن در طراحی داخلی ساختمان استفاده کرد و یا می‌توان از رنگهای گلاس برای رنگ آمیزی آن بهره برد و یا حتی طرح‌های دلخواه را بر روی آن چاپ کرد. البته تاکنون طراحان خلاقی بوده اند که با ترکیب این نوع بتن با چوب یا آجر طرح‌های بی‌نظیری را رقم زده اند
تاریخچه ی استفاده از بتن نما به حدود یک قرن پیش یا بیشتر باز می‌گردد. اما به صورت برجسته استفاده از این نوع بتن به طور گسترده در ساختمان‌ها اولین بار توسط فردی بنام ارنست لسلی در آمریکا انجام شد. مدتی بعد در سال ۱۸۹۲ یک میلیونر فرانسوی به نام فرانسوا هنبیک نیز کاری مشابه را به انجام رساند.
روش استفاده از بتن نما از طریق قالب‌زنی است. یکی دیگر از مزایای بتن نما این است که در ساخت این بتن از موادی استفاده شده که مقاومت آن را در برابر حرارت و جذب آب به حد قابل توجه ی بهبود بخشیده است و همین مسئله است که بتن اکسپوز را به یکی از انتخاب‌های بدیهی معماران تبدیل نموده است.
کیفیت ظاهری و سطحی نما از اهمیت بالایی برخوردار است. از مزایای بتن اکسپوز امکان تولید در ابعاد مختلف و امکان اجرا در تمام فصول است. البته یکی دیگر از مزایای استفاده از بتن اکسپوز این است که این نوع بتن به محیط‌زیست کمک بزرگی می‌کند و تا حد قابل توجه ی، مانعی بر سر راه هدر رفت انرژی، مصالح و ایجاد نخاله های ساختمانی به شمار می آید. بی‌شک یکی از دلایل این نوع طراحی در دنیای مدرن، کمک به محیط‌زیست در عصر صنعتی بوده است.
اکسپوز بتن به دو روش اجرا می شود:
۱- بتن اکسپوز با قابلیت اجرای درجا
این روش با استفاده از ملات اکسپوز ( arta pose) ۳۰۰ انجام می شود. این نوع ملات اکسپوز قابلیت اجرا در رنگهای متنوع و سفارشی را دارد. اجرا در این سیستم، نیازمند تیم اجرایی حرفه ای می باشد، تا روند کیفی و سرعت اجرای بالای کار حفظ شود.
۲- بتن اکسپوز با تایل های پیش ساخته بتنی
نوع دیگر بتن اکسپوز، استفاده از تایل های آماده و با تنوع طرح می باشد. پرکاربردترین نوع آنها تایلهای ساده می باشد. اما با توجه به تنوع بسیار گسترده و زیبای طرح در این تایلها، صاحبان تمام سلیقه ها انتخاب منحصر به ذوف خود را می توانند داشته باشند. قطعات بتنی برای دوام بیشتر نیاز به تراکم بیشتر، و برای سهولت در جابه جایی و اجرا نیاز به وزن پایین تر و سبک دارد.
ترکیب اکسپوز با متریال های دیگر در طراحی داخلی
☆ ترکیب اکسپوز و چوب
چوب یک ماده‌ی بسیار گرم و پرانرژی در طراحی به‌حساب می‌آید. ازآنجایی‌که بتن اکسپوز بسیار سرد و بی‌روح است در طراحی داخلی یک‌خانه می‌توان فقط یک دیوار را با بتن اکسپوز طراحی کرد و دیگر دیوارهای مجاور را با چوب و طرح‌های چوبی پر کرد. سردی بیش از اندازه بتن اکسپوز و گرمی بی‌نظیر چوب در کنار یکدیگر فضای بی‌نظیری را رقم می‌زنند که تعادل بسیار خوبی هم برقرار می‌کنند.
☆ ترکیب اکسپوز و آجر
آجر نیز به‌عنوان یکی از متریال های گرم به شمار می‌رود. استفاده از تکه‌های آجر با طرح‌های مختلف بر روی دیوارهای بتنی، یک طرح بی‌نظیر به شما می‌دهد و فضا را بسیار مدرن و خلاقانه می‌سازد. البته بهتر است از رنگهای گرم آجر برای این منظور استفاده کنید تا سردی بتن به‌خوبی خنثی شود.
☆ ترکیب اکسپوز و فیبر شفاف
ترکیب بتن و فیبر شفاف با یکدیگر، ظاهری شفاف و درخشنده به دیوار اتاق و یا ویلای شما می‌بخشد. زمانی که این دو با یکدیگر ترکیب شوند، دیوار شما شبیه یک دیوار کاغذی میشود که انگار خورشید به‌شدت به آن می‌تابد و نور فراوانی ساطع می‌کند. این ترکیب یکی از بی‌نظیرترین ترکیب متریال ها بتنی است.
طراح متناسب با خلاقیت خود می‌تواند از هر متریال و یا وسیله‌ای برای خنثی کردن سردی بتن در نمای داخلی ساختمان استفاده کند و حتماً مجبور نیست که بتن را با مواد دیگری ترکیب کند.
☆ ترکیب اکسپوز با لوله
امروزه طراحی دکوراسیون کافی شاپها و فود کورتها به سبک صنعتی اکسپوز بسیار رایج و محبوب شده است. بودجه ای که برای این کار باید صرف کنید مناسب است و خوب به نظر میرسد. در این سبک لوله ها روکار استفاده میشود و در معرض نمایش، روی دیوارهای بتونی (اکسپوز)، قرار می گیرد و عناصر مهمی از این سبک را خلق می کند.
مزایای استفاده از بتن اکسپوز در طراحی داخلی و نمای ساختمان
☆ شباهت بتن اکسپوز با بتن معمولی در این است که اکسپوز با همان مواد اولیه بتن معمولی ساخته میشود. این مواد همان‌طور که در قبل هم گفته شد در برابر بسیاری از موارد و شرایط مقاوم هستند و تغییر نمی‌کنند. به دلیل اینکه مواد اولیه‌ی بتن اکسپوز نیز همین مواد هستند، بنابراین اکسپوز نیز بسیار مقاوم‌تر و مستحکم‌تر از دیگر نماهای ساختمانی است و طول عمر بسیار طولانی‌ای دارد. بنابراین استفاده از بتن اکسپوز در نمای ساختمان بسیار مناسب‌تر از دیگر مواد است. کسانی که می‌خواهند نهایت مقاوم‌سازی را در ساختمان‌هایشان به‌کارگیرند، بی‌شک علاوه بر استفاده از بتن در ساختار اصلی، باید از بتن اکسپوز نیز در نمای خارجی استفاده کنند. علاوه بر این به همین دلیل است که سازه‌های عظیم مانند پل‌های بزرگ را نیز از بتن می‌سازند.
☆ یکی از مهم‌ترین مزیت‌های بتن اکسپوز این است که بتن نما به دلیل شکل ظاهری و قالب گذاری خاص نسبت به سایر مصالحی که برای نمای داخلی و خارجی ساختمان استفاده می‌شوند وزن سبک‌تری دارد.
☆ تغییرات متغیر آب و هوایی تأثیری بر بتن اکسپوز نمی‌گذارد, به همین دلیل با استفاده از این نوع بتن می‌توان در تمام فصول سال عملیات نماکاری انجام داد. و حتی می‌توان مطمئن بود که نمای ساختمان باگذشت زمان و بارش باران‌های اسیدی تغییری نخواهد کرد. این درست برخلاف نماهای سنگی و یا آجری است.
☆ بتن اکسپوز این قابلیت را برای طراحان فراهم می‌کند که در ابتدا نسبت به حجم جایی که قرار است ساخته شود، قالب‌گیری کنند و بتن اکسپوز را مطابق با این قالب‌ها تولید کرده و به کار ببرند. این عمل فرآیند ساخت را تسهیل می‌کند و به آن سرعت می‌بخشد.
☆ زمان اتمام پروژه نماکاری با استفاده از بتن‌های پیش‌ساخته بسیار کوتاه است زیرا چیدمان آنها همانند بلوک‌های معمولی ست و در حداقل زمان ممکن صورت می‌گیرد.
☆ در اجرای بتن اکسپوز می‌توان از ملاط‌های چسبنده و چسب استفاده کرد و حتی می‌توان آن را به‌صورت خشک به کاربرد. که این مسئله بر محبوبیت این ماده در نزد پیمانکاران افزوده است.
☆ به دلیل تولید بتن اکسپوز در قالب‌ها و اشکال گوناگون، استفاده از این ماده انعطاف زیادی به طراحی داخلی و نمای ساختمان می‌دهد.
معایب استفاده از بتن اکسپوز در طراحی داخلی و نمای ساختمان
همان‌طور که در عصر حاضر بتن اکسپوز به دلیل ماهیت مدرن و صنعتی خود، طرفداران بسیاری پیدا کرده است، به همان میزان هم شاید عده‌ای از استفاده از این نوع ماده در طراحی داخلی ساختمان اجتناب کنند. استفاده از بتن اکسپوز ممکن است مطابق سلیقه‌ی بسیاری از افراد نباشد.
بنابراین طراح باید، هنگام استفاده از این متریال دقت لازم را به خرج دهد تا در درجه اول، این متریال را در جای درست مورد استفاده قرار دهد، چرا که استفاده‌ی نادرست از این متریال سبب ایجاد سطحی نامناسب و مانند سطوح پرداخت نشده خواهد شد و در مرحله‌ی دوم باید مراقب باشد که سردی بر خواسته از بتن، فضا را خشن و سرد نکند. زیرا در این صورت هرچقدر هم که طراح خلاقیت به خرج دهد بازهم سردی فضا جلوه‌ی همه‌چیز را از بین می‌برد و به قول معروف فضا را دلگیر می‌کند. تا جایی که ممکن است ناگهان شخص تصمیم بگیرد که روی تمام سطوح بتنی را کاغذ دیواری بگیرد و یا آن را رنگ بزند تا دیگر خبری از این متریال تاریک نباشد. بنابراین برای جلوگیری از این امر این متریال باید در ترکیب با سایر متریال های گرم به کار رود.
☆ توجه ☆ داشته باشید اگر به دنبال خلق فضایی گرم هستید به سراغ بتن اکسپوز نروید و با این حال بازهم درصورتی‌که قصد دارید از این متریال استفاده کنید، به شرکت سازنده تأکید کنید از دانه‌های رنگی گرم، مانند رنگ قرمز، در ساخت بتن اکسپوز استفاده کند.
سخن پایانی
طراحی به سبک بتن اکسپوز یک سبک خاص و مدرن است، که باعث سردی فضا ی خانه یا محل کار می شود، این سبک شاید مورد پسند خیلی از افراد واقع نشود، بنابراین در طراحی دکوراسیون به این سبک حتما به این مورد توجه ویژه ای داشته باشید.
