شاسی کشی
شاسی کشی چیست؟ شاسی کشی و یا آهن کشی فرآیند زیر سازی در ساخت انواع سازه ها جهت جلوگیری از تخریب آنان در هنگام وقوع زلزله است. امروزه شاسی کشی را می توان در احداث اغلب سازه های ساختمانی همچون شاسی کشی در نما و آسانسور، و یا المان های شهری همچون ساخت آبنما، آلاچیق و … یافت. در عملیات شاسی کشی، دقت در طراحی و اجرا، بسیار حائز اهمیت است. زیرا این مرحله از کار بصورت زیر سازی انجام می شود و در صورت بروز هرگونه مشکل در آن، رفع ایرادات به وجود آمده ممکن نیست.
شاسی کشی در اجرای نما چه کمکی می کند؟
زیر سازی در نما، یکی از مهمترین مراحل اجرای نما است و برای ایجاد برجستگی ها و فرورفتگی نماهای ساختمانی از شاسی کشی فولادی استفاده می شود. انجام این فرآیند توسط پروفیل های آهنی، نبشی ها و پیچ و مهره انجام می شود و در انتها به اسکلت اصلی بنا وصل شده و با ایجاد سطحی صاف، زمینه را برای مرحله نازک کاری نما فراهم می کند.
آهن کشی در ساخت نماهایی که دارای طرح های پیچیده هستند، نیاز به دقت و ظرافت بیشتری در اجرا دارد. در نما های منحنی روش کار بصورتی است که قبل از انجام عملیات آهن کشی، نبشی و یا قوطی مورد استفاده را با دقت و مهارت بالا، خم کاری می کنند.
شاسی کشی و یا آهن کشی نما، در اغلب ساختمان های فلزی و ساختمان هایی که در طراحی آن ها، از نماهای برجسته، کامپوزیت و نماهای سنگی و یا سرامیکی که بصورت خشکه چینی اجرا می گردند، به کار می رود.
مراحل شاسی کشی نما
تعیین نوع مصالح نازک کاری، اولین قدم در زیر سازی نما است، چرا که زیر سازی هر کدام از نماهای چوبی، کامپوزیت، سنگی و یا سیمانی با یکدیگر متفاوت است. در نماهای چوبی برخلاف نماهای سنگی و سیمانی، نمی توان از پروفیل نبشی استفاده نمود، علاوه بر آن نیازی به رابیتس نیز نخواهیم داشت. اما در نمای سنگی و سیمانی، شاسی کشی عموما بوسیله پروفیل های نبشی و میلگرد، توام با روکش رابیتس استفاده می شود.
تهیه نقشه های فاز دو شاسی کشی، با توجه به دیتایل های اجرایی سازه، مرحله بعدی کار است. مهم ترین نکته در تهیه این نقشه ها، ذکر مشخصات تمامی مقطعات، ضخامت و ابعاد پلیت های مصرفی، محل تقاطع اصلی شاسی کشی به فریم ساختمان و نیز نوع و ابعاد جوش مورد نیاز است. در آهن کشی ساختمان با توجه به وسعت نما، وزن نمای قرار گرفته بر روی شاسی و مشخصات هندسی آن، از نبشی و یا قوطی آهنی در ابعاد مختلف استفاده می شود. این پروفیل ها معمولا در ابعاد 40*40، 40*60، 40*80 و در صورت نیاز از تیرآهن و ناودانی ساخته می شوند.
قدم بعدی، ریسمان کشی پیش آمدگی های موجود در زیر سازی، پیاده سازی و تراز آن است. داشتن دقت کافی در این مرحله از کار بسیار مهم است زیرا که شاسی کشی اصولی، در نتیجه پیاده سازی صحیح تراز ها حاصل می شود.
در مرحله بعدی نوع سازه ساختمان بررسی می شود. در ساختمان های بتنی، دستک های اولیه شاسی کشی بر روی بتن نصب می شود، در صورتیکه در اسکلت فلزی اتصال مستقیم شاسی کشی به نما ساختمان، بدون ایجاد دستک، امکان پذیر است.
با تامین تراز و خط افقی جهت شاسی کشی، مقاطع فلزی افقی و عمودی با توجه به نقشه های اجرایی نصب و جوش می شوند.
نکات مهم در شاسی کشی نما ساختمان
- پروفیل های فلزی بعد از اتمام شاسی کشی، توسط روکش رنگ ضد رنگ پوشش داده شوند.
- استفاده از آلیاژ های مقاوم در برابر خوردگی برای روکش شاسی ها، در مواقع ضروری توصیه می شود.
- استحکام اتصالات زیر سازی به نما، بایستی به دقت کنترل گردد.
- تراز و شاقولی زیر سازی نما، به منظور اجتناب از دوباره کاری و هزینه مازاد کنترل گردد.
شاسی کشی آسانسور چیست؟
شاسی کشی و یا آهن کشی در آسانسور، به منظور تحمل بار های وارده از سوی آسانسور می باشد. این بارها به دو صورت استاتیک که شامل وزن کل آسانسور در حالت ایستاده و دینامیکی مشتمل بر وزن کل آسانسور در حالت حرکت، به شاسی کشی تحمیل می شود. کیفیت شاسی کشی در آسانسور، تاثیری مستقیم بر کاهش لرزش های ناشی از حرکت آسانسور دارد.
آهن کشی آسانسور با توجه به حساسیت این امر، بایستی توسط طراح دارای صلاحیت، طراحی و به اجرای اصولی برسد. محاسبات آهن کشی آسانسور شامل انتخاب نوع پروفیل های فولادی مورد استفاده و نحوه نصب و اتصال آنها می باشد. ضمن اینکه در انتخاب نوع آهن کشی، باید به کاهش هزینه ها و افزایش کارآیی آسانسور توجه نمود.
نکات مهم در اجرای شاسی کشی آسانسور
- تعبیه محل قرار گیری پلیت ها در روی سقف و چهار گوشه چاه آسانسور، زمان بتن ریزی سقف
- پلیت گذاری با صفحات 10*15 سانتی متری و با ضخامت 10 میلی متر
- قرار گیری صفحات در درون چاله آسانسور و در دیواره های سقف مجاز نیست.
- در نظر گیری کف تمام شده طبقات هنگام طراحی و اجرای آهن کشی آسانسور
- عملیات آهن کشی و ریل گذاری آسانسور بر کشیدن دیوار چاه مقدم است.
- پس از انجام فرآیند شاسی کشی، بایستی کلیه قطعات با پوشش ضد زنگ، پوشانده شوند.
عملیات شاسی کشی در روف گاردن
شاسی کشی مهم ترین قسمت در عملیات احداث روف گاردن می باشد. این کار همانند پی ریزی یک ساختمان است که اگر مراحل انجام آن به درستی اجرا نشود، نتیجه نهایی موفقیت آمیز نخواهد بود. تمیز بودن شاسی کشی و پوشش کامل روی صفحات آهنی آن، در استحکام لایه های بعدی و سقف، حائز اهمیت است.
توصیه می شود در طراحی شاسی کشی روف گاردن، برای هر پروژه محاسبات جداگانه و مخصوص انجام گیرد، رجوع به تجربیات پروژه های مشابه قبلی و انتخاب پروفیل های تکراری، بدون انجام محاسبات، از جهت اینکه وزن متمرکز گل و گیاه در پروژه های مختلف متفاوت است، توصیه نمی شود.
نکات مهم در اجرای شاسی کشی در روف گاردن
- اجرای پروفیل های چوبی در کف با ضخامت کمتر از 25 میلی متر مجاز نیست.
- در عملیات شاسی کشی فلزی، به نفوذی بودن و با نبودن عملیات جوش، توجه شود.
- در صورت بهره گیری از کنسول ها در روف گاردن، ضخامت آهن آلات مورد استفاده بیشتر شده و جوشکاری نیز باید با کیفیت بیشتری انجام پذیرد.
آهن کشی و زیر سازی سقف های شیبدار
به طور کلی به سقفی که دارای شیب 15 تا 70 درجه نسبت به خط افق باشد، سقف شیبدار گفته می شود. در این نوع سقف ها، نیروی سقف توسط شاسی کشی منتقل می شود. طریقه اجرای سقف های شیبدار شامل 15 مرحله است که مهم ترین آن ها در موارد زیر خلاصه می شود:
- زیرسازی سقف شیب دار
- آهن کشی کامل برای پوشش هرمی
- آهن کشی در سقف شیب دار
- شاسی کشی چوبی و یا فلزی
- شاسی کشی مستحکم روی سقف بتنی
- شاسی کشی و تیر ریزی همراه با دامپا
نکات مهم در شاسی کشی سقف های شیبدار
- اسکلت اصلی سقف شیبدار عموما با خرپا سازی انجام می گیرد.
- شاسی کشی بر روی اسکلت بطور معمول با قوطی های فلزی انجام می شود.
- شاسی کشی چوبی، جهت ایجاد شبکه یکپارچه بر روی قوطی های فلزی اجرا می شود.
شاسی کشی در سقف های کاذب
برای اتصال سقف کاذب به سازه اصلی سقف، بایستی از شاسی کشی استفاده نمود. شاسی کشی علاوه بر وظیفه اتصال سقف کاذب به سقف اصلی، می تواند در کنترل ارتفاع محیط نیز نقش داشته باشد. به این منظور آویز هایی در سقف اصلی پیش بینی می شوند تا در مراحل بعدی شاسی کشی سقف کاذب بر روی آن ها سوار شود.
توجه نمایید، این آویز ها در ساختمان با اسکلت فلزی، مستقیما به تیر ها جوش داده می شوند ولی در اسکلت های بتنی، اتصال آویز ها عموما به وسیله میلگردهای موجود در تیرچه ها صورت می گیرد. پس از اتصال آویز ها در فواصل مناسب، به سقف اصلی، سازه تراز به عنوان در برگیرنده سقف نهایی به آویز ها متصل می گردد.
نکات مهم در اجرای آهن کشی سقف کاذب
- قبل از اجرای هر گونه آویز، بایستی از استحکام سقف اصلی، مخصوصا در سقف های تیرچه بلوک و بتنی اطمینان حاصل کرد.
- آویز گیری از عناصر تاسیساتی، به هیچ عنوان مجاز نبوده و آویز ها بایستی مستقیما به سقف اصلی متصل گردند.
- در صورت کم بودن ارتفاع آویز ها، می توان از براکت ها جهت اتصال زیر سازی به سقف اصلی استفاده کرد.
- در لبه های غیر باربر، بکار گیری سازه تراز اختیاری است.
- نصب سازه تراز در صورتی که سقف کاذب دارای کارکرد صوتی می باشد، الزامیست.( این مورد حتی در لبه های غیر باربر نیز، صادق است.)
شاسی کشی و یا آهن کشی، ایجاد یک سطح تراز و پایه برای قرارگیری پوشش های نهایی سازه ها انجام می پذیرد و می توان گفت مهم ترین مرحله در اجرای هر سازه، شاسی کشی است که نیاز به دقت و مهارت بسیار در نصب و اجرای آن دارد. آهن کشی گاه می تواند صرفا جهت ساخت سطحی برای استقرار پوشش نهایی، استفاده گردد و در موارد دیگر نیز، همچون شاسی کشی در آسانسور ها، وظیفه انتقال بار های وارده را نیز بر عهده دارد.
