سازه ی نمای خشک

سازه ی نمای خشک

در دنیا تنها یک چیز وجود دارد که باعث می شود ما به آرزوهایمان دست نیابیم،ترس از شکست.

سازه ی نمای خشک :طراحی نما همواره یکی از بخشهای مهم در فرایند طراحی معماری بوده است. طرح و زیبایی نما، مصالح مورد استفاده، مسائل اقتصادی، دوام و پایداری، نحوه و زمان اجرا از مسائل مهم و مورد توجه در فرایند طراحی و انتخاب نوع نما می باشد. در دنیای امروز با پیشرفت تکنولوژی و روند مدرن شدن هر روزه بخش های مختلف زندگی، معماری و صنعت ساختمان از قرون نوزده و بیست تاکنون با شتاب زیادی دچار تغییر شده و به سمت صنعتی شدن پیش می رود. در این میان نمای ساختمان و روش های اجرای آن نیز تاثیراتی پذیرفته است که از آن جمله می توان به  رواج روش های اجرای نمای خشک اشاره کرد.

نمای خشک چیست؟ نمای خشک به نماهایی گفته می شود که برای اجرای آن از ملات استفاده نمی شود.این سیستم نماسازی با نصب سنگ به روش خشک در دهه هفتاد میلادی برای اولین بار در کشور آمریکا برای برج های بلند طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. این روش در دهه هفتاد خورشیدی در ایران اجرا شد که طی سالهای گذشته تا به امروز پیشرفت های چشمگیری در این زمینه ایجاد شده است.

اجزای سیستم نمای خشک

*عایق حرارتی : عایق حرارتی به طور مستقل با اتصال مکانیکی توسط چسب به زیر کار متصل می شود.

*چارچوب نگهدارنده : این چهارچوب از مصالح مختلفی همچون چوب اشباع شده، فولاد یا آلومینیوم ساخته می شود. فواصل و اندازه ها باید به گونه ای طراحی شود که که در برابر عوامل مخرب مثل باد و رطوبت مقاوم باشد.

*فضای خالی : به منظور جلوگیری از ورود رطوبت به داخل ساختمان، فضایی خالی جهت تهویه بین نما و عایق در نظر گرفته می شود.

*مصالح نما و اتصالات : از مصالحی که به صورت خشک اجرا می شوند می توان به سنگ، ورق کامپوزیت، ترموود، سرامیک خشک پرسلانی، شیشه، کاشی ها و آجرهای سفالین و … اشاره کرد.

مراحل اجرای نمای خشک

۱- ابتدا صفحات L شکل روی دیوار در امتداد یکدیگر نصب می شوند.

۲- نصب عایق حرارتی.

۳- نصب پروفیل های عمودی توسط پرچ بر روی صفحات L شکل.

۴- مصالح نما در قاب های ایجاد شده نصب و اطراف آنها درزگیر قرار می گیرد.

۵- مصالح مورد نظر با توجه به نوع اتصال با بدنه ساختمان در جای خود مستحکم می شود.

نکاتی که در اجرای سازه ی نمای خشک می بایستی مورد توجه قرار گیرد:

*چارچوبی که انتخاب می شود باید از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشد.

*اتصالات در برابر سرما ، گرما ، بخار آب و گازهای موجود در هوا مقاوم باشند و از اتصالاتی ضخیم و با دوام استفاده شود.

*متریال زیرسازی با مصالح نمای خشک به گونه ای انتخاب شود که از لحاظ شیمیایی با یکدیگر مغایرت نداشته باشند. یعنی باعث خوردگی نشوند.

*پنجره ها ، درز ها ، برآمدگی ها و نقاط کور ساختمان بایستی با دقت و تمرکز زیاد آب بندی شود.

*لایه محافظ روی دیوار و قسمت های ریز کار باید به دقت کنترل و بازبینی شود.

*نوع مصالح مورد استفاده و زیر سازی های موجود باید از نظر زیبایی شناختی بررسی شود و با یکدیگر تطابق داشته باشند، قیمتی مناسب داشته باشند و به آسانی و با سرعت بالایی اجرا شوند. حتماً پس از نصب کیفیت کل سازه نما مورد بررسی و آزمایش قرار گیرد.

مزایای سازه ی نمای خشک

+ طراحی مهندسی و کاهش پرت مصالح

+ سازگاری رفتار مصالح در برابر تغییرات دما

+تولید صنعتی مصالح مصرفی قابلیت تنظیم و میزان کاری در نمای ساختمان

+کاهش هزینه بازسازی و ترمیم

+افزایش عمر مفید ساختمان

+امکان بازیافت مصالح

+کاهش وزن ساختمان

+صرفه جویی در زمان

+عدم نیاز به سطح زیرین یکپارچه و به هم پیوسته

+سازگاری با سیستم های مختلف سازه ای از قبیل اسکلت فلزی و بتنی لایه هوای موجود

+تبادل حرارتی بین درون و بیرون را کاهش داده و همچنین رطوبت را زهکشی می نماید.

آشنایی با مصالح نمای خشک

متریال ها و مصالح زیادی با تفاوت های بسیار برای ساخت نما به روش خشک مورد استفاده قرار میگیرند، که از رایج ترین آنها عبارتند از : سرامیک پرسلانی، تراکوتا و سفالینه، کرتین وال صفحات آلومینیوم، کامپوزیت فایبر سمنت برد ، ترموود و …

* سرامیک پرسلانی: سرامیک پرسلانی زیر مجموعه ای از تایل های سرامیکی است با این تفاوت که در دمای بالاتری (نزدیک۱۴٠٠ درجه سلسیوس) نسبت به تایل های رایج پخته و با فشار زیاد و به دو روش اکسترودی و پرسی تولید می شوند.علت تولید پرسلان ها در این دما بوجود آمدن ماهیت هایی چون تخلخل کمتراز 0.1% و حالت زجاجی(شیشه ای) در آن است و این امر آنها را از سایر محصولات سرامیکی تفکیک می کند. پرسلان ها زیرمجموعه هایی چون تایل های مجوف(سوراخ دار) ، تایل های توپُر و Terracotta دارد که هر کدام از آنها خواص و استفاده های متفاوتی دارند. پرسلان ها دوام و مقاومت بالایی دارند که باعث می شود پس از گذشت چندین سال از عمر نمای ساختمان همچنان پوششی جذاب و زیبا به نظر بیایند. به طور کلی این متریال را می توان در زمره یکی از مصالح نمای خشک زیبا و با دوام قرار داد.

* نمای کرتین وال: یکی دیگر از مصالح مورد استفاده برای نمای خشک که به دلیل زیبایی و ماهیت های منحصر به فردش مورد توجه و استفاده معماران به نام واقع شده است نمای کرتین وال نام دارد.کرتین وال یا دیوار پرده ای پوششی شفاف برای نمای ساختمان های امروزی و مدرن هستند که هیچ بار مرده از ساختمان را به دوش نمی کشند و تنها وزنی که تحمل میکنند وزن خودش و نیروی باد وارد شده بر آن است. این نما ترکیبی از شیشه و آلومینیوم است که ضمن دوام و عمر بالای آن به دلیل آب بندی های مهندسی و حرفه ای در برابر شرایط جوی عایق بوده و انرژی داخل ساختمان به راحتی قابل کنترل می باشد. نمای کرتین وال در برابر لرزش های زمین لرزه و طوفان ، سرقت ، حرارت ، آتش سوزی و… مقاوم بوده و نیز دست طراحان را در طراحی باز گذاشته است. اما محدودیت هایی هم در قسمت های قوس دار وجود دارد که بایستی از یونیت های کوچک برای این قسمت ها استفاده کرد.

* نمای خشک اچ پی ال ( Hpl Facade ) : HPL  یک پانل تزئینی است که در ابعاد مختلف و ضخامت های متنوع( 2الی 25 میلیمتر) عرضه می گردد. پانل HPL از لایه های متعدد کاغذ کرافت تشکیل می شود . لایه های کاغذ کرافت و روکش روئین سطح پانل هنگام تولید به رزین های ترموست آغشته شده و تحت دما و فشار بالا به یک ورق متراکم با ساختاری یکپارچه تبدیل می گردد. دوام و مقاومت شیمیایی بالا و چسبندگی سریع و پایدار رزین های مصرفی موجب پیوند غیر قابل برگشت و گسست ناپذیر لایه های مختلف پانل می شود. از موارد مصرف پانل های HPL در صنعت ساختمان، می توان به اجرای نمای خشک، تزئین دیواره های داخلی ساختمان، آراستن آسانسور و ساخت کابینت های آشپزخانه اشاره کرد. پانل HPL در صنایع دیگری همچون خودرو سازی و واگن سازی نیز کاربرد فراوان دارد . HPL که مخفف (High Pressure Laminate) است نام صفحاتی می باشد که از ترکیب لایه های سلولزی و رزین های فنولیک به وجود می آید. این ترکیب پس از قرار گرفتن در دمای بالای °C۱۸٠و فشارbar۸٠ تبدیل به صفحاتی محکم با مشخصات فنی ویژه می گردد. سطوح نهایی این صفحات توسط لایه های رنگین و پوشش ضد خش پوشانده می شود.

صفحات HPL کاربرد وسیعی در زمینه های گوناگون دارد. برای پوشش های داخلی و خارجی ساختمان ها استفاده از ورق هائی با ضخامت ۶-۱٠ میلیمتر معمول است.

استفاده گسترده از صفحات HPL در محیط هایی مانند:

* نمای خارجی و داخلی ساختمان ها

* سرويس های بهداشتی عمومی

* ورزشگاه ها

* بيمارستان ها

* آزمايشگاه ها و … به دليل ويژگی های برجسته اين جنس بی نظير است

پنل های اچ پی ال به علت برخورداری از سطح منحصر به فرد ، کیفیت مطلوب و پایداری طولانی می توانند انتخاب مناسبی در یک سیستم نما خشک باشند. پنل های اچ پی ال بسیار پایدار ( stable ) و مقاوم می باشند ، البته در کنار این پایداری از انعطاف پذیری مناسبی برای جابجایی و نصب برخوردار هستند.

سازه ی نمای خشک تراکوتا (Terracotta Facade) : پانل های تراکوتا  Terracotta panel یکی از مدرن ترین و در حین حال اصیل ترین سیستم های نمای خشک میباشد. پانل ها با جلوه ای از بافت سفال به همراه طیفی از رنگهای طبیعی  که سازگاری مطلوبی بان.مادهای معماری اصیل اروپا ایجاد کرده و همچنین خطوط ارتباطی عمودی و افقی  تایل ها که نماد المانهای معماری مدرن می باشد و همینطور امکان تلفیق رنگهای گونان این نما و تلفیق آن با سایر سیستم های نما مثل آلومینیوم کامپوزیت و سنگ از جمله دلایل محبوبیت این سیستم نما در جهان مخصوصا در اروپا شده است. عدم محدودیت در اندازه قطعات ، شکل و رنگ های تراکوتا برای نما ، امکان طراحی های متنوعی را برای مهندسین ما فراهم کرده است. ظاهر طبیعی نمای تراکوتا و قابلیت آن در ماندگاری سبب می شود تا ساختمان شما همیشه مانند یک ساختمان نوساز جلوه کند.

توصیه های فنی اجرا انواع نمای خشک

۱- جهت نیل به اهداف اجرای نمای بی نقص، فنی، با آب بندی کامل، تهیه نقشه های Asbuilt  جهت بررسی وضعیت دقیق موجود نما و نقشه های Concept جهت هماهنگی نظرات کارفرما و مجری و متعاقب آن تهیه نقشه های Shopdrawing  جهت هماهنگی واحد های فنی شرکت مجری با گروه های اجرایی و تهیه جزییات اجرایی جهت برآورد مصالح مورد نیاز و تهیه نقشه های دستور برش متریال های خام به منظور نیل به حداقل پرت و تهیه ریز متره، جهت سفارش مصالح مورد نیاز از سوی مجری الزامی می باشد.

۲- پس از تهیه نقشه های کانسپت، تهیه فایل محاسبات سازه زیرسازی آهنی بر اساس آیین نامه ۲۸٠٠ورژن ۴ و رعایت مقررات ملی ساختمان در مورد رعایت الکترود مصرفی، نوع اتصالات و بعد جوش الزامی است.

۳- اجرا عایق مناسب جهت جلوگیری از نفوذ حرارت، رطوبت و صوت برای اجراکلیه نماهای خشک و ملاتی الزامی است و باعث جلوگیری از اتلاف انرژی مذکور در مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان خواهد شد.

که در این مورد می توان به دو روش ذیل عمل نمود.

الف: استفاده از فوم سلول بسته بصورت پاششی به ضخامت 2.5 سانتی متر باعث جلوگیری از عبور صوت، حرارت و رطوبت خواهد شد.

ب: استفاده از عایق پشم شیشه که نسبت به روش اول با توجه به اتصال سازه زیرسازی به ساختمان و عدم امکان ایجاد پوشش کافی و افت لایه پشم شیشه فویل دارد.

ج: اجرا پوشش ملات سیمان به صورت پاششی بعد از اجرا سازه فلزی نمای خشک.

*** با توجه به روند رو به رشد صنعت، استفاده از روش های مدرن و جدید در ساختمان سازی علاوه بر صرفه جویی در هزینه و زمان، می تواند تاثیرت مناسبی در راستای صرفه جویی انرژِی، افزایش ایمنی و عمر ساختمان و … داشته باشد که مسلما نتایجی مثبت در سلامت انسان و حفظ محیط زیست خواهد داشت.*** سپاس