دکور برنامه تلویزیونی : در ساخت برنامه های تلویزیونی مولفه های گوناگونی دخیل هستند. عواملی که می توانند درنگاه اول مخاطب راهمراه خود سازند چرا که از فاکتور های مهم بصری به حساب می آیند. یکی از این موارد، دکور برنامه تلویزیونی است. حال به چندسوال برمی خوریم، که آیا هم اکنون وضعیت دکورهای برنامه های تلویزیونی درحد استانداردهای جهانی هست و یا خیر؟ آیاطراحی هایی که مشاهده می شوند طبق اصول و مبانی درست پایه ریزی شده اند؟ و سوال های دیگر
در پاسخ به این سوال ها باید گفت که وضعیت دکورهایی که دیده می شوند به موارد متعددی بستگی دارند، به طور کل کار هنری وابسته به عناصر متعددی است، از جمله این که در چه محلی کار پیاده می شود؟ قرار است که چه کاری انجام شود؟ میزان بودجه ای که در اختیار داریم چقدر است؟ شناسایی محدودیتها و بسیاری عوامل دیگر که دست به دست هم می دهند تا یک کار هنری به نتیجه برسد.
صحنه پردازی در تلویزیون اهمیت ویژه ای دارد زیرا صحنه بیانگر بخشی از محتوا و پیام یک برنامه است. بنابراین طراحان صحنه و دکور در تهیه و تولید یک برنامه تلویزیونی از عوامل مؤثر بوده و با دانش و مهارت صحنه پردازی به جلوه های بصری یک برنامه تلویزیونی کمک مؤثری می کنند.
طراحی صحنه
به فضاسازی و تبدیل فضای ذهنی و خیالی به شکل واقعی و به وجود آوردن محیطی مناسب با ساختار برنامه، طراحی صحنه گفته میشود. طراحی صحنه بیانگر ویژگی های برنامه است و قابلیت آن را دارد تا محتوا و پیام برنامه را به صورت آسانتری در اختیار بیننده قرار دهد.
اهداف طراحی صحنه
هدف از طراحی صحنه ایجاد یک جلوه خاص تصویری است تا فضایی چشم نواز، زیبا، تأثیرگذار و امکان ارتباط بیشتر با مخاطب را فراهم آورد. طراح برای رسیدن به اهدافش لازم است در مرحله اول، محورهای برنامه را مشخص نموده سپس به مطالعه و تفکر بپردازد. طرح نهایی به میزان شناخت او از موضوعات پیرامونش سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و … بستگی دارد.
ویژگی هر برنامه باعث میشود که طراح، فضای خاصی را برای آن در نظر بگیرد. تفکرات جدید، خلاقیت و نوآوری در طراحی صحنه و تجسم بخشیدن به آنها از عوامل مؤثر در بوجود آوردن فضای مناسب برنامه است. طراح در مرحله اول درباره موضوع برنامه تحقیق کرده، محورهای اصلی آن را مشخص و دسته بندی میکند، سپس با یک تفکر خلاق به طراحی میپردازد و پیشنهاد خود را ارائه میدهد. در بررسی ومشورت ممکن است نیاز به تغییراتی باشد که طراح با هماهنگی کارگردان، آنها را اعمال می کند.
در بعضی مواقع ممکن است برنامه از چند بخش تشکیل شده باشد که طراح با توجه به آنها به طراحی دکور برنامه تلویزیونی میپردازد مانند یک برنامه خبری، ورزشی یا ترکیبی که از چند بخش تشکیل میشود.
مراحل طراحی دکور برنامه تلویزیونی
آمادگی
طراح باید دارای ایده های نو و خلاق در زمینه موضوعات مختلف باشد و قبل از شروع به طراحی نسبت به موضوع برنامه اطلاعاتش را گسترش دهد تا بتواند در راستای محتوای آن به طراحی دکور برنامه تلویزیونی بپردازد.
اجرا
برای ساخت و اجرا، طراح باید از توانایی هایی در زمینه نقشه کشی، ترسیم فنی، نقاشی، گرافیک، عکاسی، شناخت مواد و مصالح و … برخوردار باشد تا نقشه های اجرایی را به طور کامل آماده و بخشهای مختلف نقشه از قبیل پلان، نما، برش و جزئیات را به شکل کامل ترسیم کند.
ارکان طراحی صحنه
طراحی دکور برنامه تلویزیونی ، گاه بازسازی یک فضای واقعی است و گاه از خالقیت طراح ناشی شده و بیانگر احساسات درونی وی است که با الهام گرفتن از پدیده های اطراف شکل میگیرد. طراح برای خلق هر نوع فضا باید با معانی و مفاهیم عناصر بصری و کاربرد آنها آشنا باشد و از این ویژگیها برای بهتر شدن ارکان صحنه بهره گیرد. خط، شکل، اندازه، رنگ و بافت ارکان صحنه را تشکیل میدهند که طراح جداگانه یا در کنار هم، آنها را به کار میبرد. ایجاد تأثیرات بصری متفاوت، به خلاقیت طراح بستگی دارد.
سبکهای طراحی دکور برنامه تلویزیونی
طراح میتواند از سبک یا شیوه خاصی استفاده کند، تا بیننده در فضا و موقعیت برنامه قرار گرفته و به طور همزمان پیام و موضوع برنامه به او انتقال داده شود. گاهی در برنامه های نمایشی موضوع و نوع برنامه در انتخاب سبک و شیوه طراحی تأثیرگذار است و گاهی هم ویژگی سبک و شیوه نمایشی مسیر طراحی را هدایت می کنند مانند برنامه های تاریخی، تخیلی، فانتزی و … .
ساخت ماکت دکور
برای ساخت ماکت، از ابزار، وسایل، مواد و مصالح مختلفی مانند انواع کاغذ، مقوا، فوم، گچ و … استفاده می شود. طراح دکور برنامه تلویزیونی از مصالح موجود، مناسب ترین را انتخاب کرده و از آنها به شکلی استفاده می کند تا ماکت با طرح واقعی تفاوتی نداشته باشد و نیاز برنامه را برآورده سازد. برای ساخت ماکت، لازم است نقشه ها به صورتی دسته بندی شوند که بخشهای اصلی و ظریف، از بخشهای فرعی و کم اهمیت تفکیک شوند. برای مونتاژ ابتدا قطعات اصلی و اسکلتی و سپس اجزای ظریف و کوچک تر در کنار یکدیگر قرار میگیرند.
هنگام ساخت ماکت برنامه، طراح صحنه لازم است شرایط نورپردازی و نیز تصویر و صدابرداری را در نظر داشته باشد و فضا را برای انجام بهتر این فعالیت ها فراهم سازد.
هماهنگی با عوامل برنامه ساز یا تولید
طراح دکور برنامه تلویزیونی با توجه به موضوع و محتوای برنامه موظف است با هماهنگی کارگردان، برای فعالیت دیگر عوامل برنامه (نور، صدا، تصویر، مجری، بازیگر، سازندگان، مونتاژکاران دکور و …) شرایط مناسبی را به وجود آورد. کارگردان از مهمترین عوامل تولید است که می تواند با انتقال فضای ذهنیاش نسبت به موضوع و محتوای برنامه، بهترین یاری رسان طراح دکور برنامه تلویزیونی باشد. طراح صحنه و دکور برنامه تلویزیونی در هنگام طراحی باید نسبت به برپایی مونتاژ و جمع آوری دکور توجه داشته باشد، تا این امر به سهولت انجام گیرد.
ساخت دکور برنامه تلویزیونی
میزان سادگی و پیچیدگی نقشه دکور برنامه، به نوع برنامه بستگی دارد. به صورتی که برای برنامه های معمولی صحنه های معمولی و کم هزینه برآورد میشوند و عموما نقشه های آنها به شکل ساده انجام میگیرد. در صحنه هایی که دارای طرحهای متنوع و پیچیده هستند، پس از تأیید طرحهای اولیه توسط کارگردان، مرحله ترسیم نقشه های اجرایی آغاز میشود و طراح با دقت بیشتری در مورد جزئیات به طراحی پلان، نما و برش میپردازد و مواد و مصالح مورد نیاز را پیشبینی میکند. یک نقشه اجرایی کامل، پرسش و ابهام کمی برای مجریان و سازندگان دکور برنامه تلویزیونی باقی میگذارد.
ترسیم نما
در طراحی صحنه، گاهی لازم است که صحنه و فضای کلی آن از زوایای مختلف دیده و در نقشه کشی نشان داده شود. نماها شامل نمای روبه رو و نمای جانبی (از یک طرف یا دو طرف صحنه) معمولا از خطوط پلان استخراج میشود.
برشها
برش نوعی نما از داخل فضا میباشد. برشها در ترسیم نقشه صحنه هایی که دارای پیچیدگی هستند (آثار تاریخی، تخیلی و …) از اهمیت زیادی برخوردار دارند؛ زیرا اطلاعات بسیاری را درباره ارتفاع فضاهای مختلف و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر بیان میکنند. تعداد برشها و انتخاب محل آنها بستگی به نوع نقشه، وسعت و پیچیدگی فضا دارد (پله ها و اختلاف سطوح صحنه).
جزئیات اجرایی دکور برنامه تلویزیونی
برای برخی از اجزای دکور که پیچیدگی بیشتری دارند، لازم است برای ساخت دقیق نقشه های اجرایی، جزئیات اجرای نیز ترسیم شوند تا برای سازندگان دکور برنامه تلویزیونی، تمامی اندازه ها، مواد و مصالح مورد استفاده مشخص باشد.
هزینه ساخت دکور برنامه تلویزیونی
برای طراحی صحنه و ساخت دکور هر برنامه تلویزیونی، بودجه ای در نظر گرفته می شود و تهیه کننده به هنگام سفارش دکور برنامه تلویزیونی، بودجه پیشبینی شده برای دکور و طراحی صحنه را اعلام میکند. در فرایند طراحی با توجه به مواد و مصالح موجود، سعی میشود که هزینه ها از بودجه در نظر گرفته شده بیشتر نشود. اطلاع از قیمت ها و آشنایی با فرایند طراحی و عوامل آن، روند ساخت دکور را سرعت میبخشد. برای اطلاع دقیق از هزینه ها می توانید با شماره تماس بالای صفحه تماس بگیرید تا تیم مهندسی ساز به طور کامل شما را راهنمایی کنند.
نصب و مونتاژ
پس از ساخت اجزای دکور در کارگاه، با هماهنگی های لازم، دسته بندی و بارگیری آنها انجام شده و دکور برنامه تلویزیونی به آدرس استودیو حمل میگردد. در استودیو، مونتاژ اجزای دکور برنامه تلویزیونی با نظارت طراح یا مسئول کارگاه مونتاژ طبق پلان مونتاژ که از قبل توسط طراح آماده شده است، انجام میشود. پس از مونتاژ قسمتهای اصلی، اجزای ظریف و کوچک تر مانند (عکس، تابلو، کارهای گرافیکی و …) بر روی دکور نصب میشوند. با پایان مونتاژ و تأیید طراح صحنه، مرحله نورپردازی آغاز میشود.
نگه داری و استفاده مجدد دکور برنامه تلویزیونی
پس از پایان ضبط یا پخش برنامه، در صورتی که نیاز به مونتاژ مجدد نباشد، دکورها در پارکینگ استودیو و یا مکانی که به این منظور پیشبینی شده است، نگه داری میشوند. قسمتهایی از دکور که قابل استفاده مجدد نیستند، به بازیافت سپرده میشوند و بقیه آنها با تشخیص طراحان دیگر ممکن است در برنامه های آینده یا بعدی مورد استفاده قرار بگیرند. از این دکورها برای برنامه هایی که بودجه طراحی و ساخت ندارند، به عنوان دکورهای موجودی استفاده میشود. بعضی از این دکورها با تغییرات کمی که در کارگاه یا استودیو بر روی آنها صورت میگیرد، به شکل جدید قابل استفاده میباشند.
نکات طراحی دکور برنامه تلویزیونی
با تمام این تفاسیر موارد مطرح شده باعث نمی شوند که یک هنرمند و طراح خلاقیت نداشته باشد. نظر بسیاری از طراحان دکور برنامه های تلویزیونی این است که ما در دکورهایمان مشکلی نداریم و یا هنگامی که یک دکور با هر شکل و اندازه ای در تلویزیون ساخته می شود، مبلغی صرف آن شده است، بنابراین ما در این زمینه یعنی میزان بودجه برای ساخت دکور با مشکلات مالی مواجه نیستیم.
این در حالی است که رسانه ملی با تنوع برنامه های خود جزو تلویزیون هایی محسوب می شود که دارای تعدد برنامه های زنده و تولیدی است، به همین نسبت هم ما شاهد طراحی های دکور متنوع و گسترده ای هستیم. بنابراین با این تعداد برنامه دست طراحان برای ارائه کارهای خود باز است.
البته باید یادآور شد که رعایت کردن یک سری اصول که جزو مبانی این کار به شمار می آیند در جذابیت و هر چه بهتر ارائه شدن این طراحی ها بی تأثیر نیست. از جمله این اصول می توان به رعایت کردن فرم، رنگ، میزانسن، حرکت دوربین، دکوپاژ، نوع دوربین ها و نوع برنامه ای که کار می شود، اشاره کرد.
تمام اصول ذکر شده دارای ویژگی ها والفبای مخصوص به خود هستند. هنگامی که این ویژگی ها به درستی رعایت شوند شاهد کار خوبی هستیم که درنتیجه تأثیر گذار هم خواهند بود.
نکته دیگری که میتوان به آن اشاره کرد آموزش به علاقه مندان این حرفه است. کسانی که دوره های آکادمیک این کار را پشت سر گذاشته و حال برای عملی کردن آموخته های خود باید در محیط آن قرار بگیرند. زیرا مهم ترین مشکل برای کسانی که تازه کار محسوب می شوند و تجربه ای در این کار نداشته اند این است که ازکجا باید کار خود را شروع کنند. در واقع باید در ابتدای کار به چه چیزی فکر کنند.
با مطرح شدن این مباحث می توان اینگونه برداشت کرد که علاقه، مانند هر کار دیگری از اجزای اصلی به شمار می رود. مورد بعد توجه ویژه به تأثیر گذاری کاری است که ارائه می شود، به این معنی که یک طراح در آغاز هر یک از طراحی های خود به گونه ای کار کند که گویی آخرین کار خود را ارائه می کند.
یکی دیگر از نکاتی که می توان به آن اشاره کرد این است که یک طراح می بایست از دنیای پیرامون خود دور نباشد. یعنی اهل مطالعه باشد، روابط اجتماعی گسترده ای داشته باشد، به دیدن اماکن موجود در شهر واطراف خود برود، در مجموع ذائقه مخاطب را بشناسد تا بتواند به نوعی سلایق بیننده را پوشش دهد و درپایان کار رضایت او را همراه داشته باشد. تیم مهندسی ساز با به کارگیری تمامی دانش خود در این ضمینه سعی می کند رضایت کامل شما را به دست آورد.
[…] بیننده مهم است و توجه او را جلب می کند. اگر نگاهی به دکور برنامه تلویزیونی بیندازید، در اکثر آن ها خلاقیت خاصی نمی بینید و اگر […]